Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Özlem Aslan
Danışman: JALE MERAY
Özet:Osteoartrit (OA) dünyada en yaygın görülen eklem hastalığıdır. İnsidansı ve prevalansı yaş ile artar. Diz en sık etkilenen eklemlerden biridir. OA eklem kıkırdağı ile subkondral kemikte yapım ve yıkım olayları arasındaki normal dengenin bozulması sonucu geliĢen kronik bir hastalıktır. Ağrı ve fiziksel yetersizlik en önemli semptomlardır. Diz OA patogenezinde kas disfonksiyonunun yer aldığını gösteren araştırmalar mevcuttur . Son yıllarda, diz eklemi ile ilgili kas kuvveti özelliklerinin tanımlanmasında konsantrik ya da eksantrik kasılmalar kullanılarak hesaplanan konvansiyonel H/K (Hamstring konsantrik/Kuadriseps konsantrik ya da Hamstring eksantrik/Kuadriseps eksantrik) tork oranlarının yerine fonksiyonel H/K tork oranlarının (fleksiyon için Hamstring konsantrik/Kuadriseps eksantrik; Hkon/Keks, ekstansiyon için Hamstring eksantrik/Kuadriseps konsantrik; Keks/Hkon) kullanılması önerilmektedir. Ancak bilgimize göre, diz OA inde fonksiyonel H/K oranlarını veren ve bu oranları sağlıklı kontrollerle kıyaslayan yayın yoktur. Bu nedenle biz çalışmamızda bunu araştırmayı amaçladık. Çalışmaya, 50-80 yaĢ arası, 20 sağlıklı kadın gönüllü ile radyolojik evresi 2-3 olan, primer diz osteoartritli 20 kadın hasta alındı. Vaka ve kontrol gruplarına 20 şer olgu alınmasına yapılan güç analizi ile karar verildi. İzokinetik dinamometre kullanılarak, olguların hamstring ve kuadriseps kasları konsantrik ve eksantrik pik tork ölçümleri yapıldı. Test protokolü olarak her iki gruba da 90°/sn hızda 5 kez maksimal konsantrik-eksantrik ekstansiyon ve 5 kez de konsantrik-eksantrik fleksiyon yaptırıldı. Daha sonra fonksiyonel H/K oranları manuel olarak hesaplandı. İki grup arasında yaş, boy vücut ağırlığı ve vücut kitle indeksi ortalama değerleri yönünden anlamlı fark izlenmedi. Kontrol grubuna göre vaka grubunun hamstring konsantrik ve eksantrik ile kuadriseps konsantrik pik tork değerleri istatistiksel anlamlı olarak daha düĢük bulundu (p<0,05). Gruplar arasında kuadriseps eksantrik pik torku yönünden istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmedi (p>0,05). Kontrol grubuna göre vaka grubunun ekstansiyon için H/K oranı (Hamstring eksantrik/ Kuadriseps konsantrik pik tork oranı) anlamlı olarak daha yüksek bulunurken, fleksiyon için H/K oranı (Hamstring konsantrik/ Kuadriseps eksantrik pik tork oranı) ise istatistiksel anlamlı olarak daha düĢük bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak; çalışmamızda diz osteoartritli hastalarda hem kuadrisepste hem de hamstringlerde güçsüzlük saptanmıĢtır. Kuadrisepslerin yalnız konsantrik kasılma modunda güçsüzlük bulunurken hamstringlerin hem konsantrik hem de eksantrik kasılma modunda güçsüzlük görülmüştür. Hamstring ve kuadriseps kaslarının konsantrik ve eksantrik kuvvetleri ölçümünün fonksiyonel H/K oranı ile kombine edilmesi diz fonksiyonunun analiz edilmesine, patolojik durumların nedenlerinin anlaşılması ve önleyici-tedavi edici yaklaĢımları oluşturulmasına katkıda bulunabilir.