Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE YALDIZ
Danışman: Ebru Kılıç Çakmak
Özet:
Bu çalışmada BT öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri ve sanal kaytarma davranışları arasındaki ilişki düzeyi ve tükenmişlik düzeyi ile sanal kaytarma davranışlarının farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı olarak çalışan 207 Bilişim Teknolojisi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Maslach Tükenmişlik Envanteri-Eğitimci Formu”, “Sanal Kaytarma Faaliyetleri Ölçeği” ile elde edilmiştir. Veri toplama araçlarının uygulanması için Ankara İl Milli Eğitim Müdürlüğünden izin alınmıştır. Verilerin analizi için SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. Normallik analizi sonucunda normal dağılım gösterdiği kabul edilen veriler için t testi, Anova ve Pearson Korelasyon Analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda öğretmenlerin genel mesleki tükenmişlik düzeyleri ile genel sanal kaytarma düzeyleri arasında zayıf düzeyde pozitif yönde ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin duygusal tükenme alt boyutunda, hizmet yıllarına, eğitim düzeylerine, çalıştıkları kurum türüne, haftalık ders saatlerine, eğitim düzeylerine, Bilişim Teknolojileri Rehber Öğretmen olma durumlarına, okulun teknik işleriyle ilgilenme durumlarına, mesai saatleri içerisinde diğer öğretmenlere teknolojik alandaki konular hakkında yardım etme durumlarına, günlük İnternet kullanım sürelerine ve ders dışı günlük İnternet kullanım sürelerine göre anlamlı farklılık göstermediği sonucuna
vii
ulaşılmıştır. Kendilerini mesleklerinde yeterli bulmadığını ifade eden öğretmenlerin ise kendilerini mesleklerinde yeterli bulduklarını ifade eden öğretmenlere kıyasla ve lisansta aldıkları eğitimi yeterli bulmayan öğretmenlerin lisansta aldığı eğitimi yeterli bulan öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde duygusal tükenme yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Duyarsızlaşma alt boyutunda ise lisansta aldığı eğitimi yeterli bulmayan öğretmenlerin lisansta aldığı eğitimi yeterli bulan öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde duyarsızlaşma yaşadığı sonucuna ulaşılmıştır. Kişisel başarı alt boyutunda da lisansüstü mezuniyete sahip öğretmenlerin lisans mezuniyete sahip öğretmenlere kıyasla, kendilerini mesleklerinde yeterli bulan öğretmenlerin kendilerini mesleklerinde yeterli bulmayan öğretmenlere kıyasla ve lisansta aldığı eğitimi yeterli bulan öğretmenlerin lisansta aldığı eğitimi yeterli bulmayan öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde tükenmişlik yaşadığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin önemsiz sanal kaytarma faaliyet düzeyleri hiçbir demografik özelliklerine göre farklılık göstermezken hizmet yılları, çalıştıkları kurum türü, ders dışı günlük İnternet kullanım sürelerine göre anlamlı farklılık göstermektedir. 1-10 yıl hizmet yılına sahip öğretmenlerin 16-20 yıl hizmet yılına sahip öğretmenlere kıyasla, lisans mezuniyet derecesine sahip öğretmenlerin lisansüstü mezuniyet derecesine sahip öğretmenlere kıyasla ders dışı günlük İnternet kullanım süresi 3-6 saat olan öğretmenlerin 0-3 saat olan öğretmenlere kıyasla daha yüksek düzeyde önemli sanal kaytarma faaliyetinde bulundukları sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler : BT öğretmenleri, mesleki tükenmişlik, sanal kaytarma