Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TÜRKÇE VE SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAT AYDIN
Danışman: Fatma Açık
Özet:
Bu çalışmada yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde dil öğrenme stratejileri eğitiminin
öğretmen adaylarının pedagojik alan bilgisine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Araştırmada nicel ve nitel verilerin birlikte kullanıldığı karma yöntem modellerinden
açımlayıcı sıralı desen tercih edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda Ön test son test
kontrol gruplu deneysel desen, nitel boyunda ise temel nitel araştırma deseni kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu Amasya Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Programı son
sınıfta öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Deney grubunda 30, kontrol
grubunda 30 olmak üzere 60 öğretmen adayına Dil Öğrenme Stratejileri Ölçeği, Pedagojik
Alan Bilgisi Başarı Testleri deneysel işlemin öncesinde ve sonrasında uygulanarak
araştırmanın nicel verileri elde edilmiştir. Çalışmanın deneysel işlemi, deney grubuna
uygulanan 8 haftalık Dil Öğrenme Stratejileri Eğitimi programıdır. Araştırmanın nitel
verileri Dil Öğrenme Stratejileri Eğitimine Yönelik Görüşme Formu aracılığıyla elde
edilmiştir. Nicel verilerin analizinde SPSS 23.0 Programı aracılığıyla ki-kare (χ2 ) testi,
bağımsız örneklemler için t-testi, bağımlı gruplar için t-testi ve tek yönlü Kovaryans
Analizi (ANCOVA) kullanılmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi ile çözümlenmiştir.
Araştırmanın sonucunda dil öğrenme stratejileri eğitiminin öğretmen adaylarının pedagojik
vii
alan bilgisine etkisi olduğu ve öğretmen adaylarının farkındalıklarının önemli ölçüde arttığı
belirlenmiştir. Dil öğrenme stratejileri eğitiminin faydalı ve uygulamaya yönelik olduğu,
eksiklikleri görmeyi, üst düzey düşünceyi ve etkili öğrenmeyi sağladığı, eleştirel açıdan
bakmayı ve öğretmeyi öğrettiği sonucuna da ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi, dil öğrenme stratejileri,
pedagojik alan bilgisi, dil öğrenme stratejileri eğitimi