Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, RADYOLOJİ ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dr. FATİH ÇAĞRI SARIKAYA
Danışman: Ahmet Baran Önal
Özet:
Bu tezin amacı, erişkin yaş grubunda düşük doz üriner sistem BT
incelemesi ile insidental saptanan patolojik bulguların oranını saptamak,
insidental bulguların alt gruplara göre istatistiksel dağılımını bulmak ve literatür
ile karşılaştırmaktır.
Çalışmaya Ağustos 2017–Mart 2018 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Tıp
Fakültesi Radyoloji Anabilim dalı BT ünitesinde, 64 ve 384 (2x192) dedektörlü
BT cihazlarında düşük doz üriner sistem BT incelemesi elde olunan 398 erişkin
olgu dahil edildi. Elde olunan görüntüler retrospektif olarak değerlendirildi.
Düşük doz üriner BT’de saptanan insidental patolojik bulgular,öncelikle ait
oldukları organlara göre ana gruplara ayrıldı. Daha sonra her organ için saptanan
54
insidental patolojik bulgular organlara göre alt gruplara ayrıldı ve istatistiksel dağılımları araştırıldı.
Çalışmaya 232’si erkek (% 58), 166’sı kadın (% 42) olmak üzere toplam 398
erişkin olgu dahil edilmiştir. Erkek/Kadın oranı 1.40’tır. Olguların yaş
ortalaması 47.56±14.79 bulunmuştur. Olguların yaşları 18-84 arasında
değişkenlik göstermektedir.
Çalışmamızda incelediğimiz 398 olguda, en sık insidental patolojik bulgu
saptanan grup% 56’lık bir oranla kemik yapılardı. Bunu sırasıyla abdominal ana
vasküler yapılar (%30.9), iç genitaller (%22.4), karaciğer (%9), diğer grubunda
tanımlanan patolojik bulgular (%4.3), safra kesesi (%3.8), ince ve kalın barsaklar
(%3.3) ve mezenterik yapılar (%2.3) takip etmektedir.
Son yıllarda kesitsel görüntüleme yöntemlerinin kullanım sıklığının
artması, bu incelemelerin ana hedefleriyle ilgisi olmayan ve insidental bulgular
adı verilen bulguların tespitini de belirgin oranda artırmıştır. Bu bulgulara
yaklaşım şekli, günümüzde tam olarak kesinlik kazanmamış olup, ek tetkiklerin
maliyetlerini ve hastaların maruz kaldığı riskleri azaltabilmek amacıyla bu alanda
bazı kılavuzlar yayınlanmaktadır. Literatürde düşük doz üriner sistem BT
incelemelerinde saptanan insidental bulguları değerlendiren bir kaynak
bulunmamaktadır. Bu açıdan çalışmamız, düşük radyasyon dozuyla
gerçekleştirilen BT incelemelerinde saptanabilecek insidental patolojik bulgular
hakkında veri sağlayarak bu alana katkıda bulunmaktadır.
Anahtar kelimeler: İnsidental bulgular, üriner sistem, düşük doz bilgisayarlı
tomografi