Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Kaan Kaltalıoğlu
Danışman: ŞULE COŞKUN CEVHER
Özet:İyileşmeyen veya geç iyileşen yaralar diyabetik hastalarda yaşam kalitesini düşüren ve sağlık harcamalarını arttıran önemli faktörlerden biridir. Bu çalışmada etnobotanik araştırmalarda tıbbi açıdan etkin olduğu bildirilen Potentilla erecta ve Tragopogon dshimilensis ekstraktlarının diyabetik ratlardaki yara iyileşmesi ve oksidatif parametreler üzerine etkilerini araştırmak amaçlanmıştır. Deneylerde kullanılan 48 adet Wistar rat 4 genel gruba ayrıldı: kontrol (diyabetsiz, NDM), kontrol (diyabetli, STZ-DM), P. erecta ekstraktı uygulanan grup, T. dshimilensis ekstraktı uygulanan grup. Diyabet modelinin oluşturulması için streptozotosin (STZ) enjeksiyonu gerçekleştirildi. Hayvanların dorsal kısmında eksizyonel tam kalınlıkta cilt yaraları 8 mm punch biyopsi aleti ile anestezi altında oluşturuldu. Tedavi gruplarında metanol çözücüsü ile hazırlanan P. erecta veya T. dshimilensis ekstraktları günlük doz 50 mg/kg olacak şekilde yara bölgesine topikal olarak uygulandı. Kontrol gruplarında ise herhangi bir tedavi uygulanmadı. 3 ve 7. günlerde ratların yara dokuları alınarak analizler gerçekleştirildi. İyileşme sürecinin değerlendirilmesi için; kollajen düzeylerinin tayini ve de yara kontraksiyonlarının ölçümü yapıldı. Oksidatif olayları incelemek amacıyla ise; yine alınan yara dokularındaki nitrik oksit (NOx), tiyobarbitürik-asit reaktif maddeleri (TBARs) ve glutatyon (GSH) düzeyleri spektrofotometrik olarak belirlendi. P. erecta ve T. dshimilensis ekstraktlarının yara kontraksiyonlarını kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede arttırdığı görülmüştür. P. erecta ve T. dshimilensis uygulanan ratlarda istatiksel olarak NOx, GSH ve kollajen düzeylerinde anlamlı bir artış, TBARs düzeylerinde ise anlamlı bir düşüş görülmüştür. Ayrıca yapılan in vitro çalışmalar neticesinde P. erecta ve T. dshimilensis ekstraktlarının fenolik bileşikleri ve antioksidan ve antimikrobiyal aktiviteleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler göz önüne alındığında P. erecta ve T. dshimilensis bitkilerinin diyabetik ratlarda etnobotanik çalışmaları destekler nitelikte yara iyileşmesini geliştirdiği, hızlandırdığı ve oksidatif olayları etkilediği, ilk kez, söylenebilir.