Türkiye ve Kazakistan'daki 4-5 yıldızlı otellerdeki işgörenlerin gıda güvenliğine ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının saptanması

---

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Aktolkin Abubakirova

Danışman: NEVİN ŞANLIER

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Türkiye ve Kazakistan'daki otellerde çalışan iş görenlerin gıda güvenliğine ilişkin bilgileri doğrultusunda davranışları araştırılıp, uygulamaları ile ilgili mevcut durumları incelenmektedir. Dolaysıyla otelde çalışan iş göreninin gıda güvenliği konusunda ne kadar bilinçli davrandıklarının ortaya konması amaçlanmaktadır. Gıda güvenliği İnsan sağlığına zararlı olma durumu büyük önem taşır. Bu prensip düzenlemelerde sağlığa uygun veya insan sağlığına zararlı olarak ifade edilmektedir. Gıda güvenliği insan sağlığı için oldukça önemlidir. Bu nedenle çalışma ile Türkiye ve Kazakistan'daki otellerde çalışan iş görenlerinin gıda güvenliği hakkındaki bilgi düzeylerini ve uygulamalarını saptamaktır. Bu amaçlar doğrultusunda Türkiye ve Kazakistan 4 ve 5 yıldızlı otellerinin hijyen konusuna verdikleri önem de belirlenmektedir. Otellerde çalışan iş görenlerin gıda güvenliği konusunda ne kadar bilgi sahibi oldukları ve yaptıkları uygulamalar tespit edilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye ve Kazakistan'da otellerde çalışan iş görenin gıda güvenliğine ilişkin davranışlarının belirlenmesi ve bilgi tutumlarının farklılıklarına göre incelenmesidir. Bu amaçla araştırmanın evrenini Türkiye ve Kazakistan'da faaliyet gösteren 4-5 yıldızlı otellerde çalışan iş görenler oluşturmaktadır. Türkiye otellerinde çalışan iş görenlerine 500 ve Kazakistan otellerinde çalışan iş görenlerine 500 ve toplam 1000 anket uygulanmıştır. Uygulama alanındaki gözlemlerin ölçme aracına verdikleri cevapların geri dönüşünden sonra bilgisayarda bir veri tabanı oluşturulmuştur. Verilerin çözümlenmesinde ise ilgili istatistiksel paket programdan yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında derlenen veriler; belirlenen amaçlar doğrultusunda, betimleyici istatistiklerden yararlanılarak ve çeşitli istatistiksel analizler (t testi, tek yönlü varyans analizi, çoklu karşılaştırma testleri, Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi ve Ki-kare Bağımsızlık testi) kullanılarak çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Ayrıca frekans ve yüzde dağılımları da alınarak betimsel istatistikler (aritmetik ortalama, standart sapma) tablolarda sunulmuştur. Türkiye'de araştırmaya katılan 4-5 yıldızlı otel çalışanlarının gıda güvenliğine ilişkin bilgi düzeyleri, davranışları, tutumları, genel hijyen davranışları, Türkiye'de otelin yıldız sayısına göre bilgi düzeyleri, cinsiyete, yaş gurubuna, eğitim düzeyine, oteldeki görevleri algı puanı açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır [p < 0.05]. Kazakistan'da araştırmaya katılan 4-5 yıldızlı otellerde çalışan mutfak personellerinin hazırlama ve pişirme uygulamalarına ilişkin davranışları, otel çalışanlarının gıda güvenliğine ilişkin bilgi düzeyleri, cinsiyete, davranışları, tutumları, bilgi düzeyleri, eğitim durumları, medeni durumları, oteldeki görev puanları değerlendirildiğinde ise gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır [p > 0.05].