Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Eğitimi Bilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞBA ÖZDEMİR
Danışman: Ali Gül
Özet:
Çevre sorunları insan yaşamını tehdit etmesine rağmen sorunların kaynağına inildiğinde insan kaynaklı faktörlerin etkili olduğu görülmektedir. Çevre sorunlarının oluşmasında ve sorunların çözümünde insanın aktif rol oynadığı bilinen bir gerçektir. Bu kapsamda gelecek nesillerin daha bilinçli olması için öğretmen adaylarına önemli roller düşmektedir. Araştırmada biyoloji öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarında ötrofikasyon kavramının etkisini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı 3. sınıfında okuyan 21 öğrenci ile yapılmıştır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla, Güven ve Aydoğdu (2012) tarafından geliştirilen “Çevre Sorunlarına Yönelik Farkındalık Ölçeği”, öntest-sontest olarak kullanılmıştır. Çalışmada öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarına ilişkin öntest ve sontest puanları arasındaki farklılıklar cinsiyet, genel akademik ortalama, çevre ile ilgili herhangi bir sivil toplum kuruluşuna üyelik ve okuduğu bölüm istek tercihi gibi değişkenlere göre araştırılmıştır. “Çevre Sorunlarına Yönelik Farkındalık Ölçeği” öntest olarak kullanıldıktan sonra ötrofikasyon kavramı temelli çevre sorunlarına yönelik hazırlanan eğitim materyali dört haftalık bir öğretim sürecinde öğretmen adaylarına uygulanmıştır. Uygulama sonrası aynı ölçek sontest olarak kullanılmıştır. Uygulanan ölçek sorularından öntest ve sontestte elde edilen veriler betimsel istatistikler ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile değerlendirilmiştir. Araştırma alt boyutundaki değişkenlerin öntest ve sontest verilerine ilişkin analizinde ise Mann Whitney U-Testi ve Kruskal Wallis H-Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarında ötrofikasyon kavramı temelli hazırlanan çevre sorunlarına yönelik uygulama öncesi ve sonrası puanları arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur (Z=-4,027, p<0,05). Uygulamada cinsiyet, genel akademik ortalama, çevre ile ilgili herhangi bir sivil toplum kuruluşuna üyelik ve okuduğu bölüm istek tercihi gibi değişkenlerin öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlara göre, çevresel tehditlerin kaynağı ve önlemlerine ilişkin öğretim uygulamalarında öğretmen adaylarına yönelik çalışmaların yararlı olacağı anlaşılmıştır. Ötrofikasyon gibi çevresel olayların öğretimine öğretmen adaylarının ilgili derslerinin içeriğinde yer verilmesi ve uygulamalı öğretim etkinlikleriyle desteklenmesinin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çevre Sorunları, Ötrofikasyon, Farkındalık, Çevre Eğitimi