Ankilozan spondilitte görülen postural değişikliklerin denge üzerine etkisi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ELİF BALEVİ BATUR

Danışman: GÜLÇİN KAYMAK KARATAŞ

Özet:

Ankilozan spondilit (AS), spinal mobilitede kısıtlılığa ve yapısal bozukluğa neden olan primer olarak aksiyal iskeleti etkileyen kronik inflamatuar romatizmal bir hastalıktır. Spinal mobilite kısıtlılığı hastalığın temel bulgusudur. Buna bağlı olarak denge ve postural kontrol ilgili sorunlar yaşanabilmektedir. Postürde bozulmaya bağlı olarak denge kayıpları ve düşmeler görülebilir. Bu hastalarda tedavide hastalığa özel egzersiz eğitimiyle dengeye yönelik eğitimlere yer verilmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı AS?deki postüral değişikliklerin denge üzerine etkisini incelemektir. Çalışmada yaş ve kiloları birbirine uygun olan 34 hasta ve 34 sağlam kontrol değerlendirildi. Her iki gruba da ayrıntılı kas iskelet sistemi muayenesi yapılarak denge ölçüm testleri uygulandı. Hastalar kendi içlerinde diz ve kalça fleksiyon kontraktürü olup olmamasına göre değerlendirildi. Dengenin değerlendirilmesinde; Berg denge ölçeği, öne ve yanlara fonksiyonel uzanma testi, statik denge indeksi (SDİ) kullanıldı. Postural salınım, Emed-SX sistemi kullanılarak değerlendirildi. Hasta ve sağlam kontrol grubunun SDİ skor ve postural salınıma bağlı basınç merkezinin yer değiştirme miktarları incelendiğinde SDİ, göz açık ve kapalı iken öne ve arkaya salınım değerleri hasta grupta istatistiksel anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p<0,05). Diz (ve/veya kalça) fleksiyon kontraktürü olan ve olmayan hastalar spinal mobilite ve denge parametreleri açısından karşılaştırıldığında kontraktürü olanlarda lomber schoeber, tragus- duvar, oksiput-duvar,BASMI skoru anlamlı derecede yüksek iken sol yana FUS anlamlı derecede düşük saptandı (p<0,05). Berg denge ölçeği skorunda, ön-arka ve medial-lateral postural salınım değerlerinde, ön ve sağ yana FUS ve SDİ skorunda iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmadı (p>0.05). Denge testlerinin spinal mobilite ölçüm parametreleriyle yapılan korelasyon analizinde Berg denge ölçeği skoru ve öne, yanlara FUS ile el-yer, oksiput-duvar ve tragus-duvar mesafeleri arasında negatif yönde, lomber schoeber ile pozitif yönde korelasyon saptandı. Statik denge indeksi skorunun spinal mobilite parametreleriyle yapılan korelasyon analizinde BASMI ve el yer mesafesi ile pozitif yönde korelasyon saptanırken, lomber schoeber ile negatif yönde korelasyon bulundu. Bütün bu sonuçlar spinal mobilitenin kısıtlanmasının denge üzerine olumsuz etkisini desteklemektedir. Çalışmamızda AS'li hastalarda postür bozukluğuna bağlı dengenin etkilendiği gösterilmiştir. Bu hasta populasyonun tedavi prokolünde hastalığa özel egzersiz eğitiminin yanısıra düşme riskinin önlenmesi ve hastaların hayat kalitesini arttırmak amacıyla dengeye yönelik uygulama ve eğitimlere de yer verilmesi gerekmektedir.