Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Öğrenci: NACİYE SELCEN BAYRAMCI
Danışman: LEYLA AÇIK
Özet:RET proto-onkogeninin klonlanmasının ardından RET proto-onkogeninde meydana gelen mutasyonların medüller tiroit kanseri, papiller tiroit kanseri ve Hirschsprung hastalıgına neden oldugu tespit edilmistir. Tiroit kanseri ile iliskilendirilen 10. kromozomun q kolunun 11.2 bandında yer alan RET protoonkogeninin 10., 11. ve 13. ekzonlarındaki mutasyonların taranması amacıyla Polimeraz Zincir Reaksiyonu-otomatik DNA dizi analizi yöntemiyle 108 tiroit hastası ve 85 kontrol grubu olmak üzere 193 birey incelenmistir. 108 tiroit hastası içerisinden 15 hastada (%13,88) RET proto-onkogeninin 11. ekzon bölgesinde ve 31 hastada (%28,70) 13. ekzon bölgesinde mutasyonlar tespit edilmistir. Ancak, incelemis oldugumuz 108 tiroit hastasının hiçbirinde RET proto-onkogeninin 10. ekzon bölgesinde mutasyon gözlenmemistir. RET protoonkogeninin 11. ekzon bölgesine ait 630. kodonda TGC (sistein) - CAT (histidin), 632. kodonda GAG (glutamik asit) - AGC (serin), 633. kodonda CTG (lösin) - TGG (triptofan), 634. kodonda TGC (sistein) - TGG (triptofan), 635. kodonda CGC (arjinin) - AGC (serin), 637. kodonda GTG (valin) - GTT (valin), 659. kodonda TGC (sistein) - TAC (tirozin), 662.kodonda AAG (lizin) - AGT (serin), 691. kodonda GGT (gly) - GGG (gly),697. kodonda CTG (leu) - ATG (met), 701. kodonda GAG (glutamik asit) - AAG (lizin), 702. kodonda AAC (asparajin) - AAA (lizin) ve 703. kodonda CAG (glutamin) - AAG (lizin) mutasyonlarının literatürde henüz tanımlı olmayan mutasyonlar oldugu tespit edilmistir. Diger arastırmacılar tarafından günümüze kadar yapılmıs çesitli çalısmalarda, medüller tiroit kanseri ile iliskilendirilmis Cys630Ser mutasyonu papiller tiroit kanserli 5 hastada, folliküler tiroit kanserli 1 hastada ve multipl endokrin neoplazili 1 hastada belirlenmis olup multipl endokrin neoplazi tip 2A ile iliskilendirilmis Gly691Ser mutasyonu ise papiller tiroit kanserli 2 hastada belirlenmistir. RET protoonkogeninin 13. ekzon bölgesine ait 763. kodonda AAC (aspartik asit) - AAT (aspartik asit), 765. kodonda TCC (serin) - TGC (sistein), 767. kodonda AGC (serin) - AGG (arjinin), 770. kodonda CGA (arjinin) - CAA (glutamik asit) ve 795. kodonda AGC (serin) - ACC (treonin) mutasyonlarının literatürde henüz tanımlı olmayan mutasyonlar oldugu tespit edilmistir. Tespit edilmis tüm mutasyonlar ile hasta ve kontrol grubu arası korelasyon analizleri yapılmıs,istatistiksel olarak bir anlam bulunamamıstır (p=0,67). Bu tez çalısmasında,tanımlanmıs olan mutasyonların tiroit kanseri ve tiroit hastalıkları patogenezinde oynadıkları rolün anlasılabilmesi ve RET proto-onkogeninin genetik profilinin belirlenmesine yönelik olarak ileride yapılacak gen ifadesi çalısmalarına bir temel olusturması amaçlanmıstır. Tiroit kanserli hastalarda kanserle iliskilendirilen RET proto-onkogeninde mutasyon analizi yapılmasıyla, tiroit kanseri tanılı bireyin ailesindeki ve akrabalarındaki genç bireylerde hastalık belirtisi olusmadan ve/veya hastalık ilerlemeden erken tanı konulması ve tedaviye baslanmasıyla hastalıgın ilerlemesinin engellenmesi yolunda adım atılmıs olacaktır.