Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SELİN BAYRAM
Danışman: Meral Boşnak Güçlü
Özet:
Hematopoietik kök hücre nakli (HKHN) süresince alıcıların egzersiz kapasitesi ve yaşam kalitesi kötüleşmektedir. Zorlayıcı HKHN sürecinde kardiyorespiratuar uygunluğu korumak amacıyla egzersiz eğitimi önerilmektedir fakat HKHN alıcılarında pulmoner rehabilitasyonun (PR) etkilerinin araştırıldığı çalışmalar sınırlıdır. Çaışmamız ileriye dönük, rastgellenmiş, kontrollü ve çift kördür. Çalışmamızın amacı nakil süresince uygulanan PR’nin egzersiz kapasitesi, kas kuvveti, solunum kas enduransı, solunum fonksiyonları, fiziksel aktivite, yorgunluk, depresyon, dispne ve yaşam kalitesi üzerine etkilerini araştırmaktı. Eğitim grubundaki alıcılara (42,64±17,45yıl, n=11) inspiratuar kas eğitimi, üst ekstremite aerobik egzersiz eğitimi (ÜEAEE) ve ilerleyici dirençli egzersiz eğitimi (İDEE); kontrol grubundaki alıcılara (50,64±14,96yıl, n=11) ÜEAEE ve İDEE nakil süresince uygulandı. Nakil öncesi, taburculukta submaksimal (6 dakika yürüme testi-(6DYT)) ve maksimal egzersiz kapasitesi (kardiyopulmoner egzersiz testi), solunum kas kuvveti (ağız basınç ölçüm cihazı, (MİP, MEP)), periferik kas kuvveti (dinamometre), solunum kas enduransı (eşik yükleme testi), solunum fonksiyonları (spirometre), fiziksel aktivite (aktivite monitörü), yorgunluk (Yorgunluk Şiddet Ölçeği), depresyon (Beck Depresyon ölçeği), dispne (Modifiye Medical Research Council-(MMRC ölçeği)) ve yaşam kalitesi (Avrupa Kanser Araştırması ve Tedavisi Organizasyonu Yaşam Kalitesi Ölçeği-(EORTC QLQ-C30)) ile değerlendirildi. Gruplarda solunum fonksiyonları, MİP, kas kuvveti, solunum kas enduransı, fiziksel aktivite, yorgunluk, EORTC, depresyon puanı ve zirveVO2 korundu (p>0,05). Her iki grupta 6DYT mesafesi, MEP, VO2/HR istatistiksel anlamlı olarak azaldı, MMRC ölçeği puanı arttı (p<0,05). Sonuç olarak, HKHN alıcılarında PR uygulamasına rağmen maksimal ve submaksimal egzersiz kapasitesi azaldı, solunum fonksiyonları, periferik ve inspiratuar kas kuvveti ve enduransı, fiziksel aktivite, yorgunluk, yaşam kalitesi ve depresyon seviyesi korundu. Ekspiratuar kas kuvveti azalmakta ve dispne artmaktadır. Bu sebeple, alıcılara HKHN süresince PR uygulanmalıdır.
Anahtar Kelimeler : Hematopoietik Kök Hücre Nakli, Egzersiz Kapasitesi, Fiziksel Aktivite, Solunum Kas Kuvveti, Solunum Kas Enduransı