Hız yönetiminde kullanılan alt yapı değişikliklerinin kavşak performansına etkileri ve örnek bir uygulama


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: DİLEK GÖZLER

Danışman: SEDA HATİPOĞLU

Özet:

Hız yönetimi, tüm dünyada karayolu güvenliği uzmanlarının karşı karşıya olduğu temel sorunlardan biridir. Karayolu güvenliği uzmanlarının çoğu, kaza olma ihtimalini ve kazanın şiddetini artıran en önemli etkenin hız olduğu konusunda görüş birliği içerisindedir. Kazaların en fazla meydana geldiği yol elemanı kavşaklardır. Kavşaklarda oluşan kazaları ve trafik sıkışıklığını ortadan kaldırabilmek için yol ve kavşak kullanıcılarının ihtiyaçlarının belirlenmesi, ekonomi, kapasite, güvenlik gibi gerekli kriterleri sağlayan çözümler ile buna uygun karayolu ve özellikle kavşak altyapısının belirlenmesi gerekmektedir. Karayolu altyapısında yapılan düzenlemeler, sürücülerin hız yapma eğilimlerinde, kısa ve uzun vadede değişiklikler meydana getirmektedir. Araştırmalar, sadece hız sınırının değiştiği fakat altyapı değişikliği gibi diğer önlemlerin alınmadığı durumlarda, ortalama hızdaki değişimin, hız sınırındaki değişikliğin yaklaşık dörtte biri olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, karayolu altyapısı hızı, kütlesi ve yönü farklı olan yol kullanıcıları arasındaki çatışmayı azaltacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu çalışmada, öncelikle hız yönetiminde kullanılan altyapı değişiklikleri fayda ve maliyet yönünden incelenmiştir. Seçilen sinyalize bir kavşak üzerine, bu altyapı değişikliklerinden üçü VISSIM simülasyon programı yardımıyla modellenerek uygulanmış ve mevcut durum ile karşılaştırmaları yapılmıştır. Kavşağa giren araçların emisyon oranları, yakıt tüketimleri, ortalama hız ve gecikme sürelerindeki değişim gibi parametrelere göre en uygun altyapı değişikliği bulunmaya çalışılmıştır. Bulunan sonuçlara göre ekonomik, çevreye duyarlı, gecikme ve kuyruklanmaları azaltan güvenli kavşak tasarımlarına ve simülasyon tekniğinin ulaşım planlamasındaki rolüne dikkat çekilmesi hedeflenmiştir.