Hipotiroidizmde vücut kompozisyonu, epikardiyal yağ dokusu, omentin-1 düzeyleri ve ateroskleroz belirteçleri arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Yandal Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ETHEM TURGAY CERİT

Danışman: MÜJDE YAŞIM AKTÜRK

Özet:

Hipotiroidide hastaların kilo aldıkları bilinmektedir, ancak bu artıştan sorumlu olan faktörün ne olduğu (yağ doku artışı veya su-tuz tutulumu) konusu tartışmalıdır. Çalışmamızda hipotiroidizmde artan vücut ağırlığından sorumlu olan vücut kompozisyonu değişiminin belirlenmesi yanında, epikardiyal yağ dokusu ve omentin-1 ve H-FABP, ateroskleroz için bazı risk faktörü ve göstergelerin (hsCRP, homosistein, KİMK, FMD vb) düzeyindeki değişimin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, bilinen başka bir hastalığı olmayan, yeni tanı konmuş 28 aşikar hipotiroidili hasta ile yaş, cinsiyet ve beden kitle indeksi açısından benzer 28 sağlıklı gönüllü kişi kontrol grubu olarak incelenmiştir. Hasta grubu hem tedavi öncesi, hem de tedavi sonrası 6. ayda, en az son iki kontrolde ötiroidi sağlandığı görüldükten sonra değerlendirilmiştir. Vücut kompozisyonu ölçümü dual enerji x-ray absorbsiyometri ile, epikardiyal yağ doku kalınlığı transtorasik ekokardiyografi ile ölçülmüştür. Serum Omentin-1 ve H-FABP düzeyleri sandwich elisa prensibine göre çalışılmış, diğer rutin parametreler standart labaratuvar yöntemleri ile ölçülmüştür. Aşikar hipotiroidisi olan hastalarda tedavi sonrasında 6. ayda vücut ağırlığı ve beden kitle indeksinde azalma olmuş ve bu azalmadan yağ dokudaki azalmanın değil, yağsız vücut kitlesindeki azalmanın sorumlu olduğu görülmüştür. Hipotiroidide azalan ve ötiroidinin sağlanmasıyla düzelen glomerüler filtrasyon hızı ve artan serbest su klirensi bunu açıklayacak bir neden olarak düşünülebilir. Aşikar hipotiroidisi olan grupta epikardiyal yağ doku kalınlığı, sağlıklı kontrol grubundan yüksek saptanmış ve tedavi ile anlamlı düzeyde azalmıştır. Omentin-1 düzeyi de sağlıklı kontrol grubuna göre düşükken, tedavi sonrasında artarak sağlıklı kontrol grubu ile benzer düzeye yükselmiştir. H-FABP düzeylerinde ise hem tedavi sonrasında hem de sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında bir fark izlenmemiştir. Hipotiroidide serbest T4 düzeyinin, epikardiyal yağ doku kalınlığını öngören bağımsız bir faktör olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Hipotiroidide gelişen ateroskleroz patogenezini açıklayan bilinen mekanizmalar dışında artan epikardiyal yağ doku miktarı ve azalan omentin-1 düzeyinin de sorumlu bir faktör olabileceği düşünülebilir.