Ana dili arapça olanların Türkçe yazılı anlatımlarında sözcük kullanımları ve yazım yanlışları: Durum tespiti ve çözüm önerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Öğrenci: ENGY AHMED MOHAMMED ELSAWAH

Danışman: FAHRİ TEMİZYÜREK

Özet:

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğrenen ana dili Arapça olan öğrenicilerin Türkçe yazılı anlatımlarında karşılaşılan sözcük kullanımları ve yazım ile ilgili yanlışlarını tespit edip bu yanlışların giderilmesi için çözüm yolları bularak öğrenicilerin Türkçe yazılı anlatım becerileri geliştirmektir. Tarama modeli niteliği taşıyan bu araştırma, verilerin değerlendirilmesi açısından hem nicel hem de nitel özelliklere sahip karma bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma evrenini, 2015- 2016 eğitim öğretim yılında Gazi Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi ve Adana Bilim ve Teknoloji Üniveristesi TÖMER'de Türkçe öğrenen orta düzeydeki ana dili Arapça olan 220 öğrenici oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında öğrenicilerin Türkçeye karşı tutumlarını ve Türkçe yazarken karşılaştıkları sonrunları belirtmek amacıyla uygulanan anket nicel olarak SPSS 20.0 programı ile analiz edilmiş, ayrıca kompozisyonlarında karşılaşılan yanlışlar nitel olarak içerik analizi tekniği kullanılarak tespit edilip sınıflandırılmıştır. İçerik analizinde veriler, sözcük kullanımları ve yazım açısından değerlendirmesi yapılmıştır. Anket formlarından ve kompozisyon kâğıtlarından elde edilen veriler karşılaştırılarak öğrenicilerin yanlış farkındalığı değerlendirilmiştir. Öğrenicilerin sözcük kullanımları ile ilgili yaptıkları yanlışlar ''Uygun sözcük seçimi'', ''Sözcüklerin gereksiz kullanımı'', ''Birleşik fiiller'', ''Uyumsuzluk'', ''Eksiklik'', ''Diğer anlatım bozuklukları'' olmak üzere altı başlık altında; yazım ile ilgili yaptıkları yanlışlar ise ''Ünlüler'', ''Ünsüzler'', ''Düzeltme işaretinin kullanılmaması'', ''Kaynaştırma sesleri'', ''Benzer sesli sözcükler'', ''Sözcük seslerinin yerlerinin karıştırılması'', ''Arapça sözcüklerin etkisinden kaynaklanan yazım yanlışları'', ''İngilizce sözcüklerin etkisinden kaynaklanan yazım yanlışları'', ''Dil bilgisine dayalı yazım yanlışları'', ''Birleşik sözcükler'', ''Büyük ve küçük harfler'', ''Satır sonunda sözcüklerin bölünmesi'', ''Noktalama işaretleri'', ''Diğer yazım yanlışları'' olmak üzere on dört başlık altında incelenmiştir. Araştırma sonuçlarında sözcük kullanımları seviyesinde yapılan yanlışlar arasında en yüksek orana sahip olan uygun sözcük seçimi ile ilgili karşılaşılan yanlışların toplam yanlış tipi içerisindeki oranının %35, yazım seviyesinde yapılan yanlışlar arasında ise en yüksek orana sahip olan ünlülerin yazımı ile ilgili karşılaşılan yanlışların toplam yanlış tipi içerisindeki oranının %53 olduğu; öğrenicilerin önemli bir kesiminin teorik olarak bildiği kuralı uygulayamadığı ve yaptığı yanlışın farkında olmadığı belirlenmiştir.