Mimarlıkta malzeme ve biçimin öz-nitelik açısından karşılaştırmalı irdelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Öğrenci: ZELİHA BURCU DEMİRCİ

Danışman: ADNAN AKSU

Özet:

Mimarlık, günümüze kadar malzeme ve biçim etkileşiminin izini sürmüştür. Mimarlık pratiğinin temeli olan malzeme ve biçim ile ilgili çalışmaların uzun bir tarihsel süreci vardır. Bu konuyla ilgili literatürde geniş araştırmalar bulunmaktadır. Tarihsel süreç, malzemenin biçimi var etmekte bir araç olarak kullanıldığını göstermiştir. Biçimin malzemeyi kullanarak kendini var etme durumu, malzemenin zamanla mimaride imge aracı olarak kullanılmasına yol açmıştır. Bu çalışmada malzeme ve biçim ilişkisini anlayabilmek için, malzeme ve biçim; öz ve nitelik kavramları çerçevesinde ele alınmıştır. Bunu yaparken tarihsel süreçte malzeme ve biçimin etkileşimi incelenmiştir. Öz, maddenin yapısal özelliği (atom yapısı, maddesellik, kimyasal özellik vs.); nitelik ise, malzeme ve biçim etkileşimi sonucunda yapıya yüklenen anlam olarak tanımlanmıştır. Bu tarihsel süreçte öz ve nitelik ilişkisinde değişim ve dönüşüm gözlemlenmiştir. Çalışmanın amacı, malzeme-biçimin öz ve nitelik sürecinin bütün olarak ele alınmasını vurgulayarak, nitelikli mimari yapıların oluşmasını sağlayacak kavramsal bir tartışma oluşturmaktır. Aksi takdirde ortaya çıkan mimari ürünler kopyalama, giydirme ve süslemeye doğru giderek malzeme ve biçim arasındaki bağlamsal bütünlüğü sorunlu hale getirmektedir. Bu durumun tespiti, tarihsel süreçten gelen referanslar ile günümüzde biçimi yeniden var etmenin yollarını aramakta yardımcı olacaktır. Bu doğrultuda tez kapsamında günümüzde ve gelecekte malzeme ve biçim etkileşiminin öz ve nitelik çerçevesinde bütün olarak değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan ürünlerin, özgün ve kalıcı olabileceği öngörülmüştür. Bilim