Fen eğitim programının beş yaş çocuklarının fen öğrenimi ve bakış açısı alma becerilerine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: SEVİNÇ ÖLÇER

Danışman: FATMA ABİDE GÜNGÖR AYTAR

Özet:

Bu araştırmanın amacı, Fen Eğitim Programının beş yaş çocukların fen öğrenimi ve bakış açısı alma becerileri üzerine etkisini incelemektir. Araştırma, ön test son test kontrol gruplu deneme modeline dayalı deneysel bir çalışma olarak yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Burdur İl merkezindeki okul öncesi eğitim kurumları oluşturmaktadır. 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Burdur merkezinde okul öncesi eğitiminden yararlanan beş yaş grubundaki 683 çocuktan yansız örnekleme yoluyla seçilen 240 çocuk geçerlik güvenirlik çalışmasının örneklemini, benzer özelliklere sahip iki okul öncesi eğitim kurumundan yine yansız örnekleme yolu ile seçilen 30 deney, 30 kontrol grubu olmak üzere 60 çocuk deneysel çalışma grubunu oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak, Kişisel Bilgi Formu, Fen Öğreniminin Değerlendirilmesi (Science Learning Assessment-SLA) ve Bakış Açısı Alma Testleri kullanılmıştır. Hedef dil Türkçe'ye uyarlanan Science Learning Assessment Testi'nin kapsam ve yapı geçerliği için uzman görüşüne başvurulmuş ve faktör analizi yapılmıştır. Testin güvenirlik çalışmasında KR-20 güvenirlik katsayısı, madde toplam korelasyonları, alt-üst grup karşılaştırmaları ve test-tekrar test korelasyonuna bakılmıştır. Testin zamana karşı duyarlılığı tespit etmek amacıyla yansız olarak belirlenen 48 çocuğa dört hafta sonra test, test-tekrar test olarak uygulanmış ve iki ölçüm arasındaki korelasyona bakılmıştır. Test maddelerinin ayırt edicilik gücü için alt-üst gruplar ilişkisiz gruplarda t testi sonuçları değerlendirilmiştir. Deneysel çalışmanın uygulama sürecinde ilk aşamada deney ve kontrol gruplarına Fen Öğreniminin Değerlendirilmesi ve Bakış Açısı Alma Testleri ön test olarak uygulanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan fen eğitim programı on hafta süreyle ve haftada iki gün deney grubundaki çocuklara uygulanmıştır. Bu süreçte kontrol grubundaki çocuklar sadece sınıf öğretmenlerinin günlük etkinlik programına katılmışlardır. Deney grubuna araştırmacı tarafından uygulanan fen eğitim programından sonra Fen Öğreniminin Değerlendirilmesi ve Bakış Açısı Alma testleri deney ve kontrol grubundaki çocuklara son test olarak uygulanmıştır. Son testlerden dört hafta sonra fen eğitim programının kalıcılığını değerlendirmek amacıyla Fen Öğreniminin Değerlendirilmesi ve Bakış Açısı Alma Testleri deney grubuna tekrar uygulanmıştır. Yapılan analizlerde grup içi karşılaştırmalarda bağımlı gruplarda t testi, gruplar arası karşılaştırmalarda bağımsız gruplarda t testi ve gruplar arasında ön test son test karşılaştırmalarda İki Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) tekniği kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının Fen Öğreniminin Değerlendirilmesi Testi alt boyutlar ve toplam ön test-son test puanlarında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Deney ve kontrol gruplarının bakış açısı alma ön test-son test puanları karşılaştırıldığında, Bakış Açısı Alma Testi alt boyutlar ve toplam ön test-son test puanlarında deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir fark elde edilmiştir. Bu bulgular ışığında okul öncesi çocuklarının fen öğrenimi ve bakış açısı alma becerilerini geliştirmek amacıyla uygulamalara, eğitimcilere ve araştırmacılara ileriye dönük araştırmalar için öneriler sunulmuştur.