Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Öğrenci: SULTAN SELEN KULA
Danışman: YUSUF BUDAK
Özet:Araştırmanın amacı, İlkokul 4. sınıf öğrencilerine uygulanan karşılıklı öğretim tekniğinin; öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine ilişkin başarılarına, kalıcılığına ve okuduğunu anlama öz-yeterlik algılarına etkisini ayrıca deney grubunda yer alan öğrencilerin karşılıklı öğretim tekniğinin uygulandığı öğretim süreçlerine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırma, Kırşehir il merkezinde bulunan Hüsnü M. Özyeğin İlkokulunun 4. sınıf Türkçe derslerinde, yansız atama yoluyla elde edilen deney ve kontrol grubu olmak üzere yirmi beşer öğrenciden oluşan iki grupla yürütülmüştür. Deney grubunda karşılıklı öğretim tekniğine uygun olarak hazırlanmış öğretim programı araştırmacı tarafından uygulanırken, kontrol grubunda öğretim süreci sınıf öğretmeni tarafından devam ettirilmiştir. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen Okuduğunu Anlama Becerileri Başarı Testi, Okuduğunu Anlamaya İlişkin Öz Yeterlik Algısı Ölçeği ve Öğrenci Görüşme Formu aracılığıyla toplanmıştır. Nicel ve nitel verilerden elde edilen bulgular bütüncül bir biçimde ele alınarak yorumlanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre karşılıklı öğretim tekniğinin uygulandığı deney grubundaki öğrenciler ile normal öğretim sürecinin devam ettirildiği kontrol grubundaki öğrenciler arasında okuduğunu anlamaya ilişkin başarı düzeyi ve kalıcılık puanları arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark bulunurken, öz yeterlik düzeyleri arasında anlamlı fark görülmemiştir. Karşılıklı öğretim tekniğinin uygulandığı deney grubunda yer alan öğrencilerin karşılıklı öğretimin uygulandığı dersler hakkındaki görüşleri incelendiğinde, öğrencilerin diğer arkadaşlarına liderlik etmeleri durumundan memnun oldukları, dersi kendi kendilerine yönlendirmenin onlara keyif verdiği, bu tekniğin, okudukları metinleri daha iyi anlamalarını sağladığını ve grupla çalışmanın kendilerine katkı getirdiği ifade edilmiştir. Karşılıklı öğretimin uygulandığı Türkçe derslerinin, normal sürecin devam ettirildiği Türkçe derslerinden daha eğlenceli geçtiği, bu derslerde öğrencilere farklı gelen, ilgi çekici etkinlikler olduğu ve ders sürecinde tüm sınıf olarak daha aktif oldukları vurgulanmıştır. Öğrencilerin uygulamakta en zorlandıkları stratejinin özetleme stratejisi olduğu ve öğrencilerin derslerde; kendini yeterli hissetmeme, grup çalışmalarında görev dağılımı yaparken zorlanma, stratejileri uygulama sırasında zorluklar yaşama, grup içinde ortak bir kararda birleşme konularında zorluklar yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Grup çalışmalarını eğlenceli buldukları, arkadaşları ile yardımlaşarak dersi işlemekten ve ortak bir fikirde buluşmaktan keyif aldıkları, grup çalışmalarında fikirleri paylaşmayı, yanlış yapma korkusunun ortadan kalkmasını, kendilerine daha fazla güvenmeyi, metinleri daha rahat anlamayı ve eğlenceli vakit geçirmeyi grupla çalışmanın yararları olarak gördükleri bulunmuştur. Grup üyelerinin birbirinden farklı düşünmesini, görev dağılımı yaparken anlaşmazlıklar yaşamayı, bireysel çalışmalara oranla grupla çalışırken daha sesli bir ortam olmasını grupla çalışmanın zorlukları olarak gördükleri sonucuna ulaşılmıştır.