Kent, güvenlik ve güvenli kent planlaması; Bursa örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Öğrenci: ELA ATAÇ

Danışman: ÖZLEM GÜZEY KOCATAŞ

Özet:

Günümüz kentlerinin ekonomik, sosyal ve teknolojik degisim ve gelisimlerine baglı olarak her geçen gün artan kentsel suç ve toplumdaki suç korkusu, kent yasamını önemli ölçüde tehdit etmektedir. Aslında suç, modern toplumun en önemli sonuçlarından ve sorunlarından bir tanesidir. Yasamın modernlesmesi ile birlikte her geçen gün artan suç olaylarının engellenmesi ya da azaltılmasında, toplum kendi müdahalesini kanunlarla koymaya çalısmıs ve en eski dönemlerden günümüze kadar yasam çevresini güvenli kılmada yargı sistemleri ve polisiye hizmetler rol almıstır. Fakat son yıllarda tüm dünyada ve Türkiye'de giderek artan suç oranları, suçun insan yasamından çıkarılmasında kanunların ya da güvenlik güçlerinin kendi basına yeterli olmadıgını ortaya koymaktadır. Bu da kent güvenliginin, kentlerin öncelikli problemlerinden biri haline gelmesine neden olmakta ve kentlerde yaygınlasan suçun engellenmesinde ya da azaltılmasında yapılacak disiplinlerarası çalısmalar,suçun çok boyutlu tanımı nedeniyle de önem kazanmaktadır. Bu baglamda tüm kentlerin oldugu gibi Türkiye'nin de önemli problemlerinden biri haline gelen kentsel suçun çözümünde, yargı sistemleri ve emniyet güçlerinin yanı sıra,mekanı düzenlemeye yönelik kalıcı kararlar veren kent planlama disiplininin de etkinligi tartısılmaktadır. Buradan yola çıkılarak bu tez çalısmasının amacı, suç ve mekan arasındaki iliskinin ortaya konulması ve kentsel suçun engellenmesinde/azaltılmasında kent planlama disiplini çerçevesinde, mekana yönelik düzenlemelerin öneminin vurgulanması olarak belirlenmistir. Bu nedenle çalısmada, suç ve kentsel mekan arasındaki iliskiler ve bu iliskilerin kurulmasında kullanılacak yöntem ve analizler belirlenerek, güvenli kent planlamasını saglayacak asamalar ortaya konmustur. Bunun için öncelikle suç ve kentsel suç tanımları farklı disiplinlerce tanımlanmıs, suçun kentlerde nasıl yaygınlasmaya basladıgı ve yasanan süreçler incelenmis ve kentsel mekanda suçun önlenmesine yönelik teoriler, yöntem ve yaklasımlar degerlendirilerek güvenli kent planlaması kavramı ele alınmıstır. Elde edilen teorik bilgiler Bursa Osmangazi İlçesi'nde uygulamada sınanmıs ve Emniyet Genel Müdürlügü ve Bursa Emniyet Müdürlügü'nden alınan suç verilerine dayalı, Cografi Bilgi Sistemleri kullanarak yapılan niteliksel ve niceliksel suç analiz ve yöntemleri ile güvenli mekan planlamasına yönelik öneriler sunulmustur. Tez çalısması,kentlerde güvenligin saglanmasında, kent plancıları, kentsel tasarımcılar, güvenlik birimleri ve sosyologlar basta olmak üzere pek çok farklı disipline de yardımcı olabilecek ve güvenlik kavramına yeni bir boyut getirebilecek niteliktedir.