Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Öğrenci: GÜLSEVİN TOPBAŞI
Danışman: MUSTAFA NECMİ İLHAN
Özet:Bu araştırma öğrencilerin meslek dersleri uygulamaları sırasında karşılaştıkları yaralanmalar ile ilişkili etmenlerin belirlenmesi, meslek hastalıkları hakkında bilinçlilik düzeyinin arttırılması amaçlanmıştır. Kesitsel tipteki bu araştırma, Mayıs 2007 tarihinde, eğitim alan sınıf öğrencilerinde yapılmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul edenlere sosyodemografik özellikleri ve Spielberger (1970) tarafından geliştirilen, Lecompte ve Öner (1985) tarafından Türkçe ye uyarlanan "Sürekli Kaygı Ölçeği" ve "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Veriler ortalama ± standart sapma ve yüzdelikler olarak verilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde t testi ve Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. İncelenen literatür bilgisi doğrultusunda hazırlanan anket formu ile öğrencilerin bireysel özellikleri, yaralanma özelliklerini sorgulayan anket ve kaygı düzeylerini sorgulayan anket uygulanmıştır. Yüz yüze görüşme yöntemi ile öğrencilerin tamamına ulaşılmıştır. Araştırma anketi, 2007 yılında GATA Sağlık Meslek Yüksek Okulunda okuyan 150 kişisi 1. sınıf, 80 kişisi 2. sınıftan oluşan toplam 230 öğrenciye uygulanmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 17-21 arasındadır. Algılanan sağlık durumu iyi olarak ifade edilmiştir (%82,1). Durumluk kaygı düzeyi ortalama 50,50+8,198, sürekli kaygı düzeyi 35,50+8,020 dir. Durumluk kaygı seviyesi yüksek düzeydedir (%86,1). Öğrencilerin %23,9 u yaralanma geçirmiştir. %87,3 ü 9:00 ve 12:00 saatleri arasında uygulama yaparken yaralanmışlardır. %32,7 si acil kliniğinde %51,4 ü acele hareket etmek sebebiyle, %69,1 i el bölgesinden kesilme sonucu açık yara meydana geldiğini ifade etmiştir. Yaralananların sürekli kaygı seviyesi daha yüksektir. 230 öğrencinin %23,9 u uygulama sırasında yaralandığını belirtmiştir. Yaralanma durumunun sınıflara göre dağılımında istatistiksel farklılık saptanmıştır (p=0,015). Durumluk kaygı düzeyinin sınıflara göre dağılımında istatistiksel anlamda farklılık saptanmıştır (p=0,049). Çalışmamızda öğrencilerin %49,1 i ampul kırarken yaralandığını belirtmiştir. Öğrencileri %78,7 si acil bakım teknikerliği mesleğini stresli bulmaktadır. Yaralanma durumu ile iletişim sorunu arasındaki ilişkide anlamlı istatistiksel farklılık saptanmıştır (p=0,046). Öğrencilerin sürekli kaygı düzeyleri ile yaralanmaları arasında anlamlı ilişki bulunmaktadır (P=0,020). Yaralanan 55 öğrencinin %40 ının sürekli kaygı seviyesi yüksektir. Sürekli kaygı düzeyi ile iletişim sorunu arasında anlamlı istatistiksel farklılık saptanmıştır (p=0,022). Uyku problemi ile anlık kaygı ve sürekli kaygı düzeyleri arasında anlamlı istatistiksel farklılık saptanmıştır (p=0,012), (p=0,048). Sürekli kaygı düzeyi ile spor yapma alışkanlığı arasında ilişkide anlamlı istatistiksel farklılık saptanmıştır (p=0,007). Yaralanma durumu ile meslek hastalıkları eğitimi arasındaki ilişkide anlamlı istatistiksel farklılık saptanmıştır(p=0,021). Meslek hastalıkları konusundaki hassaslıklarının değerlendirilmesi ve düzeylerinin gözden geçirilmesi için konunun birinci sınıfta anlatılması ve uygulama sorumluları tarafından sürekli kontrol edilerek alışkanlık haline getirilmesi sağlanmalıdır. Meslek hastalıkları konusundaki hassaslıklarının değerlendirilmesi ve düzeylerinin gözden geçirilmesi için konunun birinci sınıfta anlatılması ve uygulama sorumluları tarafından sürekli kontrol edilerek alışkanlık haline getirilmesi sağlanmalıdır. Sağlık personeli için bir risk olan meslek uygulamalarını yaparken yaralanmaları ve meslek hastalıkları hususunda bilinçlenmeleri ve gerekli korunma tedbirlerinin alınması; doğru ve tam rapor sisteminin geliştirilmesi için enfeksiyon kontrol komitesi ve iş güvenliği birimlerinin kurulması ve geliştirilmesi uygun olur.