Türkçe ve Türk Kültürü Ders Kitaplarının (5-8. Seviyeler) Yazma Becerisi Kazanımlarını Karşılama Durumu


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Cemalettin CANBOLATER

Danışman: Nezir Temur

Özet:

Bu çalışma yurt dışındaki Türk çocukları için 2019 yılında hazırlanan 5, 6, 7 ve 8. seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinin 2018 Türkçe ve Türk Kültürü Dersi Öğretim Programı’ndaki yazma becerisi kazanımlarını karşılama durumunu ele almaktır. Bu amaçla T.C. Millî Eğitim Bakanlığının 2019 yılında yayımladığı 5, 6, 7 ve 8. seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitabındaki yazma etkinlikleri, 2018 Türkçe ve Türk Kültürü Öğretim Programı’ndaki kazanımlar yönünden incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi YDTÇ (Yurt Dışındaki Türk Çocukları) için 2019 yılında hazırlanan 5, 6, 7 ve 8. seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitabındaki yazma etkinlikleri ve 2018 yılı TTK (Türkçe ve Türk Kültürü) Dersi Öğretim Programı’dır. Nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizinin kullanıldığı çalışmada YDTÇ için hazırlanan TTK ders kitapları içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Bu çalışma sonucunda YDTÇ için hazırlanan Türkçe ve Türk Kültürü ders kitabındaki (5-8. seviyeler) yazma etkinliklerinin ne kadarının TTK Dersi Öğretim Programı’ndaki yazma kazanımlarına uygun olup olmadığı ortaya konmuştur. Yapılan araştırmada görülmüştür ki YDTÇ için hazırlanan 5, 6, 7, 8. seviye Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinin bazıları TTK Dersi Öğretim Programı’ndaki kazanımları tam anlamıyla karşılamamaktadır. TTK ders kitaplarına biçimsel olarak bakıldığında yazma sembollerinin beceri alanlarıyla örtüşmediği etkinliklere rastlanmıştır. Sembol yazmaya yönelikken etkinlik okumaya ait olabilmektedir. İçerik olarak incelendiğinde ise Türkçe ve Türk Kültürü ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinin çoğu kontrollü ve güdümlü yazma yöntemlerine örnek oluşturacak niteliktedir. Bu yazma yöntemlerinde öğrenciye dil zevki ve bireysel yazma becerisi vermekten ziyade dilin temel kurallarını kavratmak amaçlanmaktadır. Yazma etkinlikleri kelime ve cümle boyutunda kalarak tam bir metin özelliği taşımamaktadır. Diğer bir deyişle kelime eşleştirme, boşluk doldurma, yanlış yazılan kelimeleri yeniden yazma, metin altı soruları cevaplama, noktalama ve yazım hatalarını düzeltme gibi geleneksel olan (biçimsel ve işlevsel yaklaşım gibi) yaklaşımlara örnek oluşturacak yazma etkinlikleri tercih edilmiştir. YDTÇ’ye yönelik hazırlanan ders kitaplarındaki yazma etkinlerinin daha çok kavram oluşturmaya ve dil zevki vermeye yönelik yazma etkinliklerinden oluşması onların Türk dili ve Türk kültürü ile olan bağlarını güçlendirecektir.

Anahtar Kelimeler: Yurt dışındaki Türk çocukları, Türkçe ve Türk Kültürü dersi, yazma becerisi, dil öğretimi