Makamsal müzikleri dinlemenin entonasyona etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Öğrenci: AYSUN RABİA HAMZAOĞLU BİRER

Danışman: MEHLİKA DÜNDAR

Özet:

Bu çalışmanın amacı, makamsal müzikleri dinlemenin entonasyona etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı 2009-2010 öğretim yılında öğrenim gören 1. ve 4. sınıf keman öğrencileri (Toplam 35 kişi) oluşturmaktadır. Bu araştırmada hem betimsel, hem de deneysel yöntemler kullanılmıştır. Elde edilen nitel ve nicel veriler toplanmış, analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmanın betimsel aşamasında öğrencilerin dinledikleri müzik türlerini belirlemek amacıyla görüşme yöntemi uygulanmıştır. Deneysel aşamada kullanılmak üzere Rast ve Hüseyni makamında iki ezgi yazılmıştır. Ayrıca dinletide kullanılacak Rast ve Hüseyni makamında iki saz eseri bir kanun sanatçısına çaldırılmış, ses kaydı alınmıştır. Araştırmanın deney aşamasında Rast ve Hüseyni makamındaki ezgiler öğrencilere çaldırılmış, ses kaydı alınmış ve öğrencilerin kullandığı aralıklar ölçülmüştür. Daha sonraki aşamada ise, öğrencilere daha önceden ses kaydı alınmış olan saz eserleri dinletilerek, Rast ve Hüseyni makamındaki ezgiler tekrar çaldırılmış, ses kaydı alınmış, kullanılan aralıklar ölçülmüştür. İlk aşamada, öğrencilerin dinlediği müzik türleri ile, dinletiden önce kullandığı aralıklar arasındaki ilişki incelenmiştir. Sonraki aşamada ise, dinleti öncesi ve sonrasında kullandığı aralıklar incelenmiştir. En son olarak, öğrencilerin dinlediği müzik türleri ile, dinleti öncesi ve sonrasında kullandığı aralıklar arasındaki ilişki araştırılmıştır. Sonuç olarak Rast ezgide, hem tonal müzikleri hem de makamsal müzikleri dinleyen öğrencilerin dinleti öncesi ve sonrasında kullandığı aralıkların değişim gösterdiği, ancak Hüseyni ezgide anlamlı bir değişim olmadığı görülmüştür.