Etkileşimli Sesli Okumanın Öğrencilerin Okuduğunu Anlama, Okuma Motivasyonu ve Akıcı Okumalarına Etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SÜMEYRA CEYHAN

Danışman: Mustafa Yıldız

Özet:

Bu araştırmada etkileşimli sesli okuma (ESO) derslerinin öğrencilerin okuduğunu anlama düzeylerine, okuma motivasyonlarına ve akıcı okuma becerilerine etkisi incelenmiştir. Araştırmada nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır ve açımlayıcı sıralı desen ile modellenmiştir. Bu bağlamda araştırmanın nicel boyutunda öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise öğretmen ve öğrenci görüşlerine yer verilmiştir. Araştırma 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara iline bağlı Çankaya ilçesinde bir devlet okulunda yapılmıştır. Birinci deney grubunda 22, ikinci deney grubunda 20 ve kontrol grubunda 20 öğrenci olmak üzere toplam 62 tane 2. sınıf öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilen araştırma 11 hafta sürmüştür. Araştırma kapsamında yapılan ESO derslerini bir deney grubunda araştırmacı bir deney grubunda ise sınıfın kendi öğretmeni yapmıştır. Önce nicel veriler daha sonra derinlemesine bilgilerle detaylandırılarak araştırmanın niteliğini arttırmak amacıyla nitel veriler toplanmıştır. Nicel veri toplama aracı olarak öğrencilerin okuduklarını anlama düzeylerini belirlemek için “Okuduğunu Anlama Rubriği”, okuma motivasyonu düzeylerini belirlemek için “Okuma Motivasyonu Profili” ölçeği ve akıcı okuma düzeylerini belirlemek için “Kelime Tanıma Yüzdesi”, “Okuma Hızı” ve “Okuma Prozodisi Rubriği” kullanılmıştır. Nicel verilere yönelik yapılan analizler sonucunda araştırmacı ve öğretmen tarafından Etkileşimli Sesli Okuma derslerinin yapıldığı deney gruplarında yer alan öğrencilerin; okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve akıcı okuma düzeylerinin mevcut Türkçe Dersi Öğretim Programına (2018) bağlı olarak ders yapılan sınıftaki öğrencilere göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Nitel bulgulara yönelik öğrencilerden ve öğretmenlerden elde edilen görüşlerin analizlerine göre ise öğrencilerin ve öğretmenlerin genel olarak ESO derslerinden keyif aldıkları bu derslerin okuduğunu anlama, akıcı okuma, kelime öğretimi konusunda yardımcı olduğu, okumaya karşı merak ve ilgi oluşturduğu fikrinde oldukları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler : Etkileşimli sesli okuma, okuduğunu anlama, okuma motivasyonu, akıcı okuma