Bina içi su tesisatlarında biyofilm tabakası oluşumu tespiti ve su kalitesine etkisinin belirlenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, -, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Nurullah Said YEKEN

Danışman: Aysel Çağlan Günal

Özet:

Su kalitesi arıtma tesisinden son tüketiciye kadar korunmalı, suyun kalite parametreleri ilgili içme suyu standartlarını karşılamalıdır. Su kalitesindeki bozulmaların başlıca nedenlerinden biri bina içi sıhhi tesisatlar üzerinde oluşan biyofilm tabakalarıdır. Biyofilmler, sıhhi tesisatlarda oluşturdukları korozyon ve içerdikleri patojen mikroorganizmalar nedeniyle, içme suyu kalitesi ve insan sağlığı açısından risk oluşturmaktadır. Bu çalışmada bir şebekede seçilen 22 binanın sıhhi tesisatlarında biyofilm oluşumu ve biyofilm içinde patojenlerin varlıkları membran filtrasyon yöntemiyle incelenmiş, su kalitesine etkileri tespit edilmiştir. Ayrıca binaların tesisat yaşı ve kullanılan boru türüne göre biyofilm oluşumu ve su kalitesindeki değişim ilişkilendirilmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre galvaniz metal tesisatlarda su kalitesindeki III. derece bozulma (yoğun), ortalama koloni sayısı >200 CFU/250 mL, ortalama patojen sayısı 107 CFU/250 mL olarak tespit edilmiştir. PE tesisatlarda fiziksel ve kimyasal açıdan su kalitesinde değişim görülmemiş, ortalama koloni sayısı >200 CFU/250 mL, ortalama patojen sayısı 145 CFU/250 mL olarak ölçülmüştür. PPRC tesisatlarda da su kalitesinde değişim görülmemiş, ortalama koloni sayısı 34 CFU/250 mL olup patojen gelişimi gözlemlenmemiştir. Ham su hariç şebekelerde en çok tespit edilen patojen tür 21 noktanın 12’sinde Pseudomonas aeruginosa olmuştur. En fazla koloni oluşumu ise 21 noktanın 4’ünde tespit edilen ve toplamda 600 CFU/250 mL’nin üzerinde koloni sayımı yapılan Escherichia coli olmuştur. Tesisatların denetimi için “Sıhhi Tesisat Risk Analiz Matrisi” geliştirilmiştir. Risk analiz matrisine göre şebekede 6 tesisat düşük risk olan yeşil kategoride çıkmıştır. Bu noktaların 5’i PPRC biri ise PE boru türüne sahiptir. 2 nokta orta risk olan sarı kategoride yer almakta olup biri PPRC biri galvaniz metaldir. 13 nokta ise yüksek risk olan kırmızı kategoride çıkmıştır. Bu noktaların 2’si PE, 11’i ise galvaniz metaldir. Galvaniz metal tesisatlarda daha fazla birikim oluştuğu, bu birikim üzerinde mikrobiyolojik çoğalmanın PE ve PPRC’ye göre daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler : Sıhhi Tesisat, Su Kalitesi, Biyofilm, Risk Analizi