Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI ODYOLOJİ VE KONUŞMA SES BOZUKLUKLARI PROGRAMI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÇİĞDEM ÖNEN
Danışman: Yusuf Kemal Kemaloğlu
Özet:
İşitme kaybı, sık görülen doğumsal engellerdendir. Çocuklarda erken tanı ile işitme kaybının tipi ve
derecesi belirlenmeli ardından işitme cihazı veya koklear implantın verimliliği izlenmelidir. Bu
bağlamda işitmenin, konuşma sesleriyle değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir olarak kabul
edilen Ling-6 Ses Testi, temel bir araç olarak yaygın bir şekilde kullanılır. Konuşmanın tüm frekans
aralığını kapsadığı için altı Ling sesi (<a, u, i, m, s, ş>) tercih edilir. Bu araştırmanın amacı; erken
yaştaki çocuklarda işitmenin konuşma sesleriyle değerlendirilmesinde kullanılan Türkçe [a, u, i, s, ş,
m] harflerine karşı gelen fonemlerin akustik özelliklerini belirlemektir. Çocuklar, anne sesine ve
anadillerine karşı daha duyarlıdır. Ayrıca, Türkiye'de odyoloji alanında bir kadın egemenliği vardır.
Bu nedenle, çalışmamız, normal sese, konuşmaya ve işitmeye sahip, Çağdaş Türkiye Türkçesi (ÇTT)
kullanan, 18-45 yaş arasındaki 51 kadın denek ile gerçekleştirilmiştir. Ses analiz programlarıyla
deneklerin akustik ses analizi yapılmıştır. Ling seslerinin işitme seviyesinde enerjiye sahip olduğu
frekans aralığı, <a> için 250-1500 Hz, <u> için 250-1000 Hz, <i> için 250-3000 Hz, <s> için 4000-
15000 Hz, <ş> için 2000-13000 Hz ve <m> için 250-2000 Hz olarak bulunmuştur. Bulgular, <u> ve
<m>’nin alçak frekansları (250-1000 Hz), <a>’nın orta frekansları (1000-1500 Hz), <i>’nin alçak
(250-400 Hz) ve yüksek frekansları (2000-3000 Hz), <ş>’nin daha yüksek frekansları (2000-13000
Hz) ve <s>’nin çok daha yüksek frekansları (4000-15000 Hz) test etmek için kullanılabileceğini
göstermiştir. Ling seslerinde mesafe ve pozisyon, şiddeti, şiddet de frekans aralığını etkilemektedir.
Bu nedenle, Ling-6 Ses Testinin uygulanmasında bu durumların göz önünde bulundurulması ve bu
testi gelecekte daha hızlı veya daha uygun yapabilecek özel yazılımların ve cihazların geliştirilmesi
gerekir.
Anahtar Kelimeler : Akustik analiz, konuşma odyometrisi, konuşma sesleri, Türkçe fonemler