Ortaokulda öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin Türkçe eğitiminin ve okuma-yazma becerilerinin değerlendirilmesi

Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Öğrenci: ESRA NUR TİRYAKİ

Danışman: NECATİ DEMİR

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaokulda öğrenim gören işitme engelli öğrencilerin okuma- yazma becerilerini Türkçe öğretim süreci çerçevesinde değerlendirmek ve sürecin nasıl gerçekleştiğini ortaya koymaktır. Hatay Hürriyet İşitme Engelliler Ortaokulunda 5. sınıf (7 kişi), 6.sınıf (15 kişi), 7. sınıf (8 kişi) ve 8. sınıf (7 kişi) olmak üzere toplam 40 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Öğrenciler, ağır işitme engelli olup herhangi bir işitme cihazı kullanmamaktadır. Araştırmada altı ayrı veri toplama aracı kullanılmıştır: 5. Sınıf Okuduğunu Anlama Testi, 6.-8. Sınıf Okuduğunu Anlama Testi, Yazma Formu, İşitme Engellilerde Türkçe Öğretimi Öğretmen Görüşme Formu, İşitme Engelli Öğrencilerin Yazılı Anlatım Sorun Envanteri ve İşitme Engelli Öğrencilerin Yazma Becerisi Dereceli Puanlama Anahtarı dır. Araştırmanın bulgularını, okuduğunu anlama testi, yazma formu ve öğretmen görüşme formundan alınan veriler oluşturmuştur. Okuduğunu anlama testlerinden alınan puanlar, cinsiyete ve sınıf düzeylerine göre farklılık göstermemektedir. Kazanımlara göre bakıldığında 5.-8. Sınıf işitme engelli öğrencilerin en başarılı oldukları kazanımlar, Okuduğunu anlamlandırmada görsellerden yararlanır. ve Metinle ilgili görsel ögeleri yorumlar. olmuştur. Yazma becerileri, işitme engelli öğrencilerin yazılı anlatımları kelime, cümle, paragraf düzeyinde değerlendirilmiştir. Kelime ve cümle ile ilgili 6, paragraf ile ilgili 5 sorun saptanmıştır. Bu sorunlar, metinlerle örneklendirilmiştir. Sonuçta, 5. ve 6.-8. sınıflarda sırasıyla yazılı anlatımların (%52.5-%60) oranında zayıf, (%35-%30) oranında orta, (%12.5-%1.10) oranında başarılı olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerle yapılan görüşme sonucunda şu problemler tespit edilmiştir: Türkçe dersini işlerken karşılaştıkları sorunlar; kelime öğretimi, cümle yazımı, metin işleniş süreci, anlama ve anlatmadır.