Ortaöğretim Öğretmenlerinde Psikolojik Güçlendirmenin Yordayıcıları Olarak Yapısal Güçlendirme Yöneticiye Güven ve Lider-Üye Etkileşimi.


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Şayma Duman

Danışman: TEMEL ÇALIK

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumu öğretmenlerinin yapısal güçlendirme, yöneticiye güven, lider-üye etkileşimi ile psikolojik güçlendirme algılarının belirlenmesi ve ayrıca bu değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkilerin incelenmesidir. Bu doğrultuda, çalışmada öğretmenlerin araştırma değişkenlerine yönelik algılarının ne düzeyde olduğu ve öğretmenlerin bu değişkenlere ilişkin görüşlerinin cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, görev yaptıkları okuldaki çalışma süresi ve okul türüne göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Ayrıca yapısal güçlendirme, yöneticiye güven, lider-üye etkileşimi ve psikolojik güçlendirme algıları arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkiler incelenmeye çalışılmıştır. Öğretmenlerin psikolojik güçlendirme algılarına yöneticiye güven, yapısal güçlendirme ve lider üye etkileşiminin doğrudan etkilerini, öte yandan öğretmenlerin psikolojik güçlendirme algılarına yöneticiye güven ile yapısal güçlendirmenin lider üye etkileşimi üzerinden dolaylı etkilerini gösteren bir model test edilmiştir. Bu araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Balıkesir ili Karesi, Altıeylül, Bandırma, Edremit, Gönen, Ayvalık, Burhaniye, Bigadiç, Dursunbey ve Susurluk ilçelerindeki ortaöğretim kurumlarından tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 641 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Yapısal Güçlendirme Ölçeği, Yöneticiye Güven Ölçeği, Lider-Üye Etkileşimi Ölçeği ve Psikolojik Güçlendirme Ölçeği olmak üzere dört farklı ölçek kullanılmıştır. Veriler SPSS ve AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde ilk aşamada aritmetik ortalamalar ve standart sapma değerleri ile basıklık ve çarpıklık değerleri hesaplanmıştır. Öğretmenlerin yapısal güçlendirmeye, yöneticiye güvene, lider-üye etkileşimine ve psikolojik güçlendirmeye ilişkin algılarının cinsiyet, yaş, mesleki kıdem, bulundukları okullarda çalışma süresi ve okul türü değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklemler t-testi ve tek yönlü ANOVA ile test edilmiştir. Değişkenler arasındaki korelasyonlar pearson momentler çarpımı korelasyon katsayıları hesaplanarak incelenmiştir. Bağımsız değişkenlerin (yapısal güçlendirme, yöneticiye güven ve lider üye etkileşimi) psikolojik güçlendirmeyi yordayıcılıkları path analizi yapılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda yapısal güçlendirme, yöneticiye güven ve lider üye etkileşiminin psikolojik güçlendirmeyi yordayıcılıkları pozitif yönlü anlamlı bulunmuştur. Analizler sonucu elde edilen bulgulara dayalı olarak uygulayıcı ve araştırmacılara bazı öneriler getirilmiştir.