Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BİYOKİMYA (ECZ) ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Tuba TAŞKAN
Danışman: Aymelek Gönenç
Özet:
Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanserinde patolojinin altında yatan
genetik etkenlerin aydınlatılması ve uygun tedavinin seçimi büyük önem taşımaktadır. RET,
çeşitli dokuların normal gelişimi ve olgunlaşması için gerekli olan reseptör tirozin kinaz
ailesinin bir üyesidir. RET sinyali tümörü çevreleyen stroma ve hücresel kompozisyonu
değiştiren tümör mikroçevresindeki değişiklikleri teşvik etmektedir. RET ve NRTN’in gen
polimorfizmleri kanser patojenezinin, riskinin, invazyon ve metastazının araştırılmasında
çalışmaların odak konularından biridir. Birçok etnik köken ve popülasyonda çeşitli
kanserlerde RET ve NRTN polimorfizmleri araştırılmış olmakla birlikte meme kanseri
konusunda literatürde yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu tez kapsamında RET geni
G691S (rs1799939), L769L (rs1800861) ve S904S (rs1800863) ile Neuturin geni IVSI-663
(rs1379868) polimorfizmleri ile meme kanseri arasındaki olası riskin incelenmesi ve RET
ilişkili serum NRTN, BDNF, MMP-2 ve FAK düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Çalışmada 110 meme kanserli hasta ve 110 sağlıklı kontrol yer almıştır. RET geni G691S,
L769L ve S904S ve NRTN geni IVSI-663 polimorfizmleri PZR-RFLP yöntemiyle tespit
edilerek alel frekansları ve genotip dağılımları belirlenmiştir. Serum NRTN, BDNF, MMP-2
ve FAK düzeyleri ticari kitler kullanılarak ELISA yöntemiyle ölçülmüştür. NRTN geni IVSI-
663 bölgesi polimorfizminde G alelinin meme kanseri riskini 1,54 kat arttığı ve AA
genotipinde meme kanseri riskinin 0,43 kat azaldığı tespit edilmiştir (sırasıyla, p<0,05,
p<0,05). RET geni G691S, L769L ve S904S alel frekansları ve genotip dağılımları açısından
hasta ve kontrol grupları benzer bir profil göstermiştir (p>0,05). Hasta grubunda serum
NRTN, BDNF ve FAK düzeylerinde artış ve MMP-2 düzeylerinde azalma bulunmuştur
(p<0,05). RET ligandı olan NRTN geni IVSI-663 polimorfizminde G aleli ile artan meme
kanseri riskinin, aynı zamanda artan serum NRTN, BDNF ve FAK düzeylerinin bulunması
teşhis, prognoz ve yeni tedavi stratejilerinin belirlenmesine katkı sağlayacağı
düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : RET, Neurturin, Meme Kanseri, Polimorfizm, BDNF, FAK, MMP-2