Inconel 625 (AMS 5599) alaşımının diyaframla hidrolik şekillendirilmesinde geri esneme miktarlarının sayısal ve deneysel incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KUTAY BEYAZGÜL

Danışman: NİHAT GEMALMAYAN

Özet:

Uzay ve havacılık sanayisinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen Inconel 625 alaşımı geri esnemesi diğer çelik alaşımlarına göre açısal olarak daha fazla olan bir nikel bazlı bir süper alaşımdır. Form kalıbı tasarım aşamasında, iş parçasının büküm yarıçapı ve kalınlığa bağlı olarak değişen geri esneme miktarının istenen büküm açısına eklenip tasarlanması neticesinde diyaframla hidrolik şekillendirme operasyonunda tek seferde mühendislik gereksinimlerine uygun parça çıkması mümkün hale gelmektedir. Tasarım aşamasında girdi olacak açı değerinin tespiti ise geri esneme davranışı bilinmeyen parçalarda daha zor olmakta, imalat ve tasarım süreçlerini uzatmaktadır. Bu çalışmada Inconel 625 alaşımının diyaframla şekillendirme sırasında geri esneme değerlerinin tespiti amaçlanmıştır. Literatürde mevcut olmayan büküm yarıçapı/iş parçası kalınlığı-geri esneme tablosu elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda eğme momentini ve iş parçası büküldüğünde tarafsız eksenden geçen form öncesi ve sonrası büküm yarıçap farklarını dikkate alan analitik bir denklem ve deneme kalıbında farklı kalınlıklarda deneyler yapılmıştır. Deneyler farklı büküm yarıçaplarına sahip bir deneme takımı vasıtasıyla yapılan bükümler sonucunda ilgili deney verilerinden kalınlık/büküm yarıçapı-geri esneme tabloları yapılıp sonuçlar karşılaştırılmıştır. Deneysel ve matematiksel verilerden elde edilen sonuçlardan empirik formüller oluşturulmuştur. Bu empirik formüller sayesinde farklı büküm yarıçapı ve parça kalınlıklarındaki geri esneme davranışı tahmin edilmiştir. Ek olarak sonlu analiz yöntemi ile analiz yapılıp tüm sonuçlar karşılaştırılmıştır.