Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Öğrenci: İMDAT YARIM
Danışman: MEHMET GÜNAY
Özet:Araştırmaya, Ankara Spor Kulübü Kayaklı Koşu Takımı"nda yer alan en az 5 yıldır düzenli olarak antrenman yapan 30 gönüllü erkek sporcu katılmıştır. Araştırma grubu, öntesller sonrasında deney (18.15±1.62yıl yaş, 172.6+3.81cm boy, 60.91±5.50kg ağırlık) ve kontrol (I8.45+2.17yıl yaş, I71.5±3,47cm boy, 60.73±4.40kg ağırlık ) olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Haftanın altı günü antrenman yapan araştırma grubunda sadece deney grubu sekiz hafta boyunca haftanın 3 günü maksimal şiddetle bu antrenman!.ıra ek olarak piramidal yöntemdeki tekerlekli kayak sprint antrenmanı uygulamıştır. Antrenman programı öncesinde ve sonrasında sporcuların aerobik kapasiteleri mekik koşu testiyle, anaerobik güç değerleri Wingate Anaerobik Güç Testiyle, 200m,400m ve 800m tekerlekli kayak parkur dereceleri tartan zemin üzerinde fotocell il^ ölçülmüştür. Farklı açısal hızlarda dominant kol, sağ bacak ve sol bacak kuv\ et parametreleri Cybex 11 Norm modeli izokİnetik kuvvet test cihazından elde edilmiştir. Vücut kompozisyonu analizleri İse ayaktan-ayağa BİA yöntemi ile TANJTA BC 418 marka cihazla ölçülmüştür. Araştırmadan elde edilen değerlerin istatistiksel analizi GraphPad Prism Version 5.00 far Windows ( GraphPad Software, San Diego Califomia USA) Programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin aritmetik ortalaması, standart sapma ve yüzdelik gelişim değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca ölçümler arasındaki farklılıkların belirlenmesinde l-tcst uygulanmıştır. Grupların kendi içlerinde ön test ve son test karşılaştırmalarında non-paramelric (2related samples) Wileoxon Testi kullanılırken, gruplar arası karşılaştırmalar da ise non-parametric (Two independent samples) Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre antrenman programı sonrasında deney grubunun Maksimum, Ortalama ve Minumum Anaerobik güç, Maksimal Oksijen Tüketim kapasitesi, 200m, 400m ve SOOra Tekerlekli Kayak mesafe derecelerinde önemli bir gelişme bulunmuştur, jzometrik kuvvet ölçümlerinde 60°/sn ve 180°/sn açısal hızda yapılan testlerde, Extensors Peak Torque, Flexors Peak Torque , %BW/Extensors Pcak Torque, %BW/Flexors Peak Torque ve Ratio parametrelerinde hepsinde dominant sol kol, sağ ve sol bacak değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış tespit edilmiştir. Kontrol grubunda ise sadece %BW/F!exors Peak Torque 63 parametresinde anlamlı bir gelişim gözlenirken diğer parametrelerde herhangi bir farklılık gözlenmemiştir. Vücut kompozisyonu ve bölgesel olarak yapılan bacak kol ve gövde analizleri sonucunda hem deney hem de kontrol grubunda yağ yüzdesi ve yağ ağırlığında paralel bir azalma tespit edilirken deney grubunun sağ ve sol bacak rahmini kas ağırlığı ve yağsız vücut ağırhnda artış olduğu belirlenmiştir. Son testlerde deney ve kontrol grubu arasında Maksimum Anaerobik Güç, Ortalama Anaerobik güç, 400m ve 800m tekerlekli kayak mesafe ölçümlerinde anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Gruplararası karşılaştırmalarda Snlestlerdc belirgin bir farklılık görülmemesine rağmen son testlerde deney ve kontrol grubu arasında 60"/sn ve 180°/sn hızdaki sağ dominant omuz izometrik kuvvet parametrelerinden Flexors Pcak Torque, %BW/Extensors Peak Torquc, %BW/Flcxor.s Peak Torque ve Ratio ve 180°/sn hızdaki P,xtensors Peak Torque değerlerinde anlamlı farklılık görülmüştür. Bacak kuvveti ölçümlerinde ise sol bacak 60°/sn hızda %BW/Flexors Peak Torquc ve 180°/sn hızda Flcxors Peak Torquc. %BW/Flcxoıs Peak Torquc ve Ratio değerlerinde farlılıklar bulunmuştur. Sonuç olarak yapılan araştırmada kayakli koşu sporcularına uygulanan sekiz haftalık tekerlekli kayak Sprint antrenmanının anaerobik güç ve kuvvet yeteneğinin geliştirilmesinde oldukça etkili bir yöntem olduğu belirlenmiştir. Ayrıca antrenman yönteminin kol ve bacak fleksor kaslarındaki kuvvet gelişimde daha etkili olduğu tespit edilmiştir.