Farklı liderlik stillerine sahip olan beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Okan Burçak Çelik

Danışman: KEMAL TAMER

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma, beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stillerini ve sınıf yönetimi davranışlarını belirleyerek aralarındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Ankara ilindeki devlet ortaokul ve liselerinde görev yapan, tesadüfi yöntemle seçilen 193 (60 bayan, 133 erkek) beden eğitimi öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stillerini belirlemek amacıyla Öğretmen Liderlik Stilleri Ölçeği ve sınıf yönetimi davranışlarını belirlemek amacıyla da Beden Eğitimi Öğretmenleri Sınıf Yönetimi Davranışları Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın istatistiği SPSS 19 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiği Kolmogorov Smirnov testi ile tespit edilmiştir. İkili karşılaştırmalar bağımsız örneklem t-testi ile üç ve daha fazla değişken içeren karşılaştırmalar tek yönlü varyans analizi ile incelenmiştir. İlişkisel analizler ise Pearson korelasyon testi kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda, beden eğitimi öğretmenlerinin yarı demokratik liderlik stiline ve genel olarak çok yeterli sınıf yönetimi anlayışına sahip olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılan beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stillerinde yaşa, cinsiyete ve yapmış/yapmakta oldukları spor branşına göre farklılık bulunamamıştır. Meslekte çalıştıkları yıla göre 21 ve üzeri yıl aralığındaki katılımcıların otokratik liderlik stiline, diğer katılımcıların ise yarı demokratik liderlik stiline sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca çalıştıkları eğitim kademesine göre liderlik stillerinde, ortaokullarda görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin lehine anlamlı bir farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışlarında meslekte çalıştıkları yıla, yaptıkları spor branşına ve görev yaptıkları eğitim kademesine göre farklılık bulunamamıştır. Cinsiyete göre sınıf yönetimi davranışlarına bakıldığında kadın beden eğitimi öğretmenlerinin erkek meslektaşlarına göre daha olumlu sınıf yönetimi davranışına sahip olduğu görülmüştür. Yaşa göre sınıf yönetimi davranışına bakıldığında ise 35-40 yaş aralığındaki beden eğitimi öğretmenlerinin 41 ve üzeri yaş aralığındaki meslektaşlarına göre daha olumlu sınıf yönetimi davranışına sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin liderlik stilleriyle sınıf yönetimi davranışları arasında hem genel anlamda hem de cinsiyete göre pozitif yönde ve olumlu bir ilişki olduğu görülmüştür. Buradan liderlik puanı arttıkça (liderlik stili otokratik-baskıcı' dan demokratik-katılımcı' ya doğru değişim gösterdikçe) sınıf yönetimi puanının da arttığı (sınıf yönetimi davranışının daha olumluya gittiği) anlaşılmaktadır.