Biyoloji öğretim programı ve ders kitaplarındaki stem yaklaşımlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BAHAR KARABOLAT

Danışman: TAHİR ATICI

Özet:

Günümüzde eğitim alanında yapılan yeniliklerin ülkelerin ekonomik kalkınmasına katkı sağladığı düşünülmektedir. Öğrencilerde olması istenilen 21. yy. becerileri son zamanlarda popüler olan STEM yaklaşımıyla kazandırılabilir. Bu becerilerin eğitim yoluyla kazandırılması STEM yaklaşımının öğretim programlarına dâhil edilmesi ile mümkündür. STEM yaklaşımı İngilizce Science (fen), Technology (teknoloji), Engineering (mühendislik) ve Mathematics (matematik) alanlarından oluşmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Ortaöğretim Biyoloji Dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programında (OBDÖP) yer alan kazanımlarda ve MEB tarafından 2019 yılında yayımlanan 9, 10, 11 ve 12. sınıf Biyoloji ders kitapları incelenerek kitaplarda yer alan etkinliklerde STEM yaklaşımının varlığını tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılarak araştırmanın verilerini içerik analizi ile incelenmiştir. Çalışmada STEM yaklaşımının dört alanından her biri ayrı ayrı veya ikili, üçlü ve tamamının bulunma durumlarına göre yorumlanmıştır. Araştırma sonunda 9. sınıf kazanımlarında fen-teknoloji, fen-mühendislik-matematik alanları ve 10. sınıf kazanımlarında fen-teknoloji ve fen-matematik alanlarına rastlanılmıştır. 11. sınıf kazanımlarında fen-teknoloji ve fen-matematik alanları bulunmaktadır. 12. sınıf kazanımlarında STEM alanlarından fen-teknoloji, fen-matematik ikili alanları ile fen-teknoloji-mühendislik, fen-mühendislik-matematik üçlü alanları ve S-T-E-M dörtlü alanları örnekleri yer almaktadır. Biyoloji viii öğretim programı kazanımlarında ortak olarak en çok ikili fen-teknoloji alanları 9, 10, 11 ve 12.sınıflarda sırasıyla %12.5, %11.76, %8.57 ve %9.5 oranlarıyla yer almaktadır. STEMyaklaşımı öğretim programlarına entegrasyonunda, politika yapıcıların ve MEB ilgilisorumluların daha yapıcı kararlar alması, STEM yaklaşımında eğitim fakültelerinden degörüş alınması gerekli görülmektedir. STEM farkındalık faaliyetleri geliştirilmesi, eğitimfakültelerinde öğrenim gören öğretmen adaylarını ve MEB öğretmenlerinin çeşitlieğitimlerle gerekli yeterliliklerin sağlanması gerekmektedir.