Deneysel ovaryan hiperstimülasyon sendromu modelinde melatoninin yapısal ve vasküler değişiklikler üzerine etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FERHAT YİĞİT

Danışman: Suna Ömeroğlu

Özet:

Son yıllarda artan infertilite nedeniyle kullanılan yardımcı üreme teknikleri ile başarılı gebelik oranları giderek artmaktadır. Ovaryan follikülleri uyarmak için kullanılan teknikler bazı komplikasyonlara yol açmaktadır. Bu komplikasyonların en önemlisi ve hayatı tehdit edeni Ovaryan Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS)’dur. OHSS patogenezinde başlıca 3 mekanizma sorumlu tutulmaktadır. Bunlardan ilki artan vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) duyarlılığı ile intravasküler alandan ekstravasküler alan ve üçüncü boşluklara anormal sıvı kaçışıdır. Bunun sonucunda intravasküler volüm azalmasına bağlı hipotansiyon ve şok tablosu görülmektedir. İkinci mekanizma inflamatuvar medyatörlerin [İnterlökin-1 (IL-1), İnterlökin-6 (IL-6), Tümör Nekrozis Faktör alfa (TNF- α)] artışına bağlı inflamatuvar süreçtir. Üçüncü mekanizma ise Renin-Anjiotensin-Aldosteron sisteminin aşırı aktivasyonuna bağlı peritoneal ve plevral boşluklar gibi üçüncü boşluklara hızlı bir şekilde sıvı kaçışıdır. Melatonin lipofilik yapıda bir hormon olup kan-beyin bariyerini kolayca geçebilmektedir. Melatonin sadece sistemik dolaşımda yer almaz, aynı zamanda intrafolliküler sıvıda bulunup folliküllerin olgunlaşmasında da önemli bir role sahiptir. Bununla beraber, melatoninin antioksidan ve anti-inflamatuvar etkisi ve VEGF ekspresyonunu düzenleyici rol oynaması nedeniyle OHSS tedavisinde melatonin kullanımının başarılı olabileceği düşünülmektedir. Çalışmamızda 22 günlük, 28 adet Wistar Albino cinsi dişi sıçan kullanılarak OHSS modeli oluşturuldu. Bunun için her bir grupta 7 tane olmak üzere sıçanlar rasgele 4 gruba ayrıldı. OHSS modelinin indüklendiği grubta 7 günlük melatonin tedavisinin uygulanmasının ardından tüm hayvanlar genel anestezi altında sakrifiye edildi. Ovaryum dokuları toplandı ve karşılaştırmalı olarak makroskopik ve histolojik olarak değerlendirildi. Ayrıca, serum örneklerinden E2 (Estrodiol), peritoneal sıvıdan ise VEGF ve IL-6 parametreleri ELISA yöntemiyle analiz edildi