Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BETÜL KÜTÜKOĞLU
Danışman: SİNAN SARI
Özet:Biliyer atrezi (BA) yaşamın ilk 3 ayında tıkanma sarılığının en sık görülen nedenidir. Kasai hepatoportoenterostomi (HPE) tekniği sayesinde çoğu hastada safra drenajı sağlanabilmektedir. Biliyer atrezinin erken tanısı HPE başarısını artıran en önemli faktörlerden biridir. Sadece öykü ve fizik muayene ile; BA’lı bebekleri anne sütü sarılığına bağlı uzamış sarılığı olan bebeklerden ayırmak imkansızdır. Sarılığı olan bebeklerde bilirübin fraksiyonlarının bakılması ve gaita renginin sorgulanması BA’nın erken tansında kritik öneme sahiptir. Bu çalışmada Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dönem 6 öğrencileri arasında uzamış sarılığa yaklaşım, akolik gaita farkındalığı ve bu konuda verilecek eğitimin başarısının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Dönem 6 öğrencilerinin uzamış sarılık, direkt hiperbilirübinemi, kolik – akolik gaita ayrımı ve BA konusundaki bilgileri anket ile değerlendirilmiştir. Öğrenciler anket sonrası eğitimle bu konuda bilgilendirilmiş, eğitimden hemen sonra ve 1 ay sonra anketler tekrarlanmıştır. Eğitim öncesi ankette; çalışmaya katılan 312 öğrenciden (ortalama yaş: 23,6 ± 1,0; %48,4 erkek, %51,6’sı kadın) %61,9’u termlerde, %39,7’si pretermlerde uzamış sarılığı, %33,9’u direkt hiperbilirübinemiyi doğru tanımlamış, %76,6’sı sarılığı olan bebekte serum bilirübin fraksiyonlarının bakılması gerektiğini düşünmüştür. Öğrencilerin %20,5’i biliyer atrezili bebek senaryosuna doğru yanıt 51 vermiştir. Öğrencilerin %86,8’i kolik gaita renklerinin tamamını ve %20,5’i akolik gaita renklerinin tamamını doğru tanımlamıştır. Eğitim sonrası yapılan değerlendirmeler tüm sorulara verilen doğru yanıt oranlarının eğitim öncesine göre anlamlı ölçüde arttığını göstermiştir. Bir ay sonra yapılan anketteki doğru yanıt oranlarının eğitimden hemen sonra yapılan ankete göre daha düşük olduğu görülmüştür. Hekim adaylarının uzamış sarılık, direkt hiperbilirübinemi, kolik – akolik dışkı ayrımı ve BA konusundaki bilgi düzeylerinin yetersizliği BA tanı ve tedavisinin gecikmesine neden olabilir. Mezuniyet sonrası eğitimlerin ve tarama programlarının BA’nın erken tanı ve tedavisinde yararlı olabileceği düşünülmüştür.