Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yunus Emre İCİK
Danışman: Mehmet Atak
Özet:
Bu tez çalışmasında, Türkiye doğal gaz piyasasının doğal gaz ticaret merkezi olma sürecindeki aşamaları oyun teorisi tabanlı matematiksel modeller yardımıyla incelenmiş ve Türkiye’nin atması gereken adımlar ile ilgili olarak öneriler sunulmuştur. Öncelikle Türkiye doğal gaz piyasasının mevcut durumu ve küresel doğal gaz piyasalarının gelişim süreçleri incelenmiştir. Sonrasında, Avrupa’daki doğal gaz ticaret merkezlerinin özellikleri dikkate alınarak Türkiye’nin doğal gaz ticaret merkezi kurabilmesi için piyasa yapısında yapması gereken değişiklikler belirlenmiştir. Bu değişiklikler, Türkiye doğal gaz piyasasının gelişim sürecini anlatan dört farklı senaryo için Karışık Tamamlayıcılık Problemi (MCP) olarak modellenmiş ve GAMS yazılımının PATH algoritması ile çözülmüştür. Avrupa doğal gaz piyasaları gelişim süreçleri incelemesi ve modellerin çözümü neticesinde Türkiye’nin uzun dönemli kontratlarının bitme aşamasında kontrollü olarak bir takım adımları atması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışmanın literatüre temel katkısı bir doğal gaz ticaret merkezi gelişim sürecini modellemesidir. Bununla birlikte, bu çalışma, Türkiye doğal piyasasını bütün şirketlerin karar mekanizmalarını da içerecek şekilde modellemesi boyutuyla bu alandaki çalışmalara öncülük yapmaktadır.
Anahtar Kelimeler : Doğal gaz ticaret merkezi, doğal gaz piyasası, piyasa modelleme,
piyasa denge modeli