Eski Ankara bağ evleri ile günümüz villalarının mekan konfigürasyonu karşılaştırması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Öğrenci: SEVCAN CANSU

Danışman: NAZAN KIRCI

Özet:

Konut tasarımı, kullanıcısınınn temel ihtiyaçlan karsilama gerekliliginin yanı sıra fiziki dünyada kültürün gerçege dönustürüldügü en temel araçlardan biridir. Konut mekanlarının kullammı ve olusturulma biçimi hayat görüsünü yansıtır. Dolayısıyla, zamanla degisen ihtiyaçların yasama kültürüne etkisini konut tasanmlannda da görmek mümkündür. Mekan sentaksı çalışmalarında, mekanların olusturulma ve bir araya getirilme gelenegi, kültürel etkinin izlenebilecegi bir alan olarak işaret edilmistir. Bu çalısmalarda, binalann özelliklerini sayilastırırken onların biçim, ölçek, doku gibi iç özellikleri yerine mekanların birbiriyle baglantiları, bütün içindeki konumları, sistem içindeki tüm mekanlarla iliskileri gibi özelliklere odaklanılır. Ekonomi konut kullanicısının gerçek isteklerini sınırlayan bir faktördür. Üst gelir grubu ailelerin kullandıgı konutlarda kültürel etkinin izlerinin mekan sentaksı yöntemiyle daha acik okunacagı düsüncesi ile eski Ankara bag evleriyle bugünün villalarının mekan iliskilerinin saptanarak, toplumu olusturan aile yasantısının izlerini konut özelinde incelemek arastırma konusu olarak seçilmistir. Mekan sentaksı yöntemiyle, biçimsel olarak farklı değerlere sahip olduğu çok açık olan Ankara'daki erken cumhuriyet dönemi ile günümüzdeki konut kullanım kültüründeki farklılık ve geçmişten günümüze taşınan benzerliklerin saptanması hedeflenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda zamanla değişen aile yapısı ve ihtiyaçlara paralel olarak mahremiyet anlayışındaki değişimin konut planlarına yansıdığı ve konuta yeni işlevlerin eklendiği görülmüştür. Villalarda geçişli mekan sayısı ve sistem derinliğinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Döngü sayısının daha yüksek olduğu villalarda, döngüyle dolaşıma izin verilen mekan sayısına artmış ve esnek planlama anlayışı geliştiği tespit edilmiştir. Bağ evlerinde nokta değeri yüksek, dağılımı sağlayan sofa yerine villalarda antre ve hollerin dağılım mekanı görevini üstlendiği, gusülhane işlevinin yatak odalarının içine eklenen banyolara dönüştüğü saptanmıştır.