Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE DÜZYOL
Danışman: Beran Firidin
Özet:
Bu çalışmada İlköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin “Bitkilerde Üreme, Büyüme ve Gelişme
(BÜBG)” ünitesinde sahip oldukları kavram yanılgılarını çoktan seçmeli kavram
yanılgısı testi ile belirlenmiştir. Belirlenen yanılgıların yükseköğretim öğrencilerindeki
devam düzeyi de tespit edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2017 – 2018 öğretim
yılında Gaziantep ili 7. Sınıf düzeyinde 226 öğrenci ve 2018-2019 öğretim yılında
Ankara ili Gazi Üniversitesi 73 öğrenci oluşturmaktadır. Yedinci sınıf bitkilerde üreme,
büyüme ve gelişme ünitesinde kavram yanılgılarının olabileceği düşünülen konuları
içeren ve 19 sorudan oluşan test, Gazi Üniversitesinde görev yapan konunun uzmanı 3
öğretim üyesi tarafından hazırlanmıştır. BÜBG kavram yanılgısı testi 118 öğrenci
üzerinde pilot uygulaması yapılmıştır. Çoktan seçmeli testte doğru cevaplara 1, yanlış
cevaplara 0 puan verilerek öğrenci ham puanları SPSS 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Analizin sonucunda 1 sorunun ayırt ediciliği düşük olduğu için soru sayısı 18’e
düşürülmüştür. Testin son halinin cronbach-α güvenirlik katsayısı 0.96 olarak
hesaplanmıştır. Tespit edilen kavram yanılgıları, cinsiyet, kendine ait çalışma odasının
olup-olmaması, kardeş sayısı, anne-baba eğitim durumu ile olan ilişkisi incelenmiştir.
Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik değerler, frekans, yüzde, ortalama, standart
sapma şeklinde sunulmuştur. Çalışmadaki soru gruplarının faktör yapısını tespit etmek
amacı ile açıklayıcı faktör analizi uygulaması yapılmıştır. İki evre gruplar için (sınıf
düzeyi, cinsiyet, çalışma odasının olup- olmaması) bağımsız t testi analizi ve üç evre
grubun (anne-baba eğitim durumu) karşılaştırılmasında varyans analizi (ANOVA)
kullanılmıştır. Değişkenlerinin kendi arasındaki ilişkilerin incelenmesi için korelasyon
analizi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda, bitkilerin üreme çeşitlerini (bölünerek,
tomurcuklanma, vejetatif, sporla) belirlemede, bitkileri sınıflandırmada, tozlaşma,
döllenme, çimlenme kavramlarında ve meyvenin oluşma aşamasında gerçekleşen
evrelerde öğrencilerin ve öğretmen adaylarının kavram yanılgılarının olduğu tespit
edilmiştir. Araştırmanın sonuçları tartışılarak, öğrencilerde verimliliği sağlayacağı
düşünülen öneriler oluşturulmaya çalışılmıştır. BÜBG ünitesinde ilköğretim ve
yükseköğretim öğrencileri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kavram yanılgısı, Bitkilerde üreme-büyüme-gelişme, İlköğretim.