MİMARLIK EĞİTİMİNDE DOĞADAN ÖĞRENME: BİYO-BİLGİLİ DÜŞÜNME BECERİLERİNİ GELİŞTİRME ÜZERİNE BİR ÖĞRETİM PROGRAMI ÖNERİSİ


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÜNEŞ MUTLU AVİNÇ

Danışman: Semra Arslan Selçuk

Özet:

Bir disiplin, yaklaşım, yöntem veya araç olarak “doğanın en iyi fikirlerinden öğrenerek
tasarlamak” anlamına gelen biyo-bilgili tasarım kavramı günümüzün en önemli araştırma
alanlarından biridir. Bu yaklaşım sadece tasarımları şekillendirmekle kalmaz, aynı zamanda
eğitimde işbirlikçi/etkileşimli/yaratıcı yöntemleri temel alır ve çağdaş eğitim yaklaşımlarıyla
bütünleştirilebilir. Tasarımda biyo-bilgili yaklaşım eğitiminin etkinliği konusunda ‘en iyi
uygulamaları’ tasarlamaya yardımcı olacak yeterli araştırma bulunmamaktadır. Bu
bağlamda bu tez, biyo-bilgili tasarım uygulamasında tasarımcılar için öneriler sunmaktadır.
Araştırma, tasarımcıların sistem düşüncesi, biyo-bilgili düşünme, yenilikçi düşünme ve
probleme dayalı öğrenme gibi becerilerini geliştirmede etkili ve faydalı bir yöntem
olabilecek biyo-bilginin, tasarım eğitimine kolay ve anlaşılır bir şekilde nasıl
uygulanabileceğini sorgulamaktadır. Bu doğrultuda hazırlanan Biyo-Bilgili Tasarım
Öğretim Programı, biyolojik sistemleri aramak için sistematik yaklaşımlar, araçlar, süreçler
içermektedir. Çalışma kapsamında uygulanan ve biyo-bilgili düşünmenin geliştirilmesini
hedefleyen Biyo-Bilgili Tasarım Öğretim Programı, Gazi Üniversitesi, Mimarlık
programında verilmekte olan bir ders kapsamında bir grup yüksek lisans öğrencisi ile
gerçekleştirilmiştir. Dört dönem olarak uygulanan çalışma sonuçları dönem bazında
değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulguları; uygulamalara yönelik tutum ölçekleri, öğrenci
görüş formları ve program sonuç anketlerine yönelik değerlendirmeler ile elde edilmiştir.
Elde edilen veriler uygulama süreçlerinde yapılan gözlemler ile bütünleştirilerek
sunulmuştur. Bu noktadan hareketle bu çalışma, biyo-bilgiye dayalı tasarım yaklaşımının
yaygınlaştırılmasının, disiplinler arası ilişkilerin artırılmasının ve bireylerin doğaya
yönlendirilmesinin yaratıcılık ve sürdürülebilirlik için önemini vurgulamaktadır. Elde edilen
veriler ışığında bu araştırma, mimarlık lisans ve yüksek lisans eğitimine ve diğer tasarım
disiplinlerine uyarlanabilecek bir program önermektedir.

Mimarlık eğitimi, biyo-bilgili düşünme, biyo-bilgili tasarım,
öğretim programı