Çalışma duruşları değerlendirme yöntemlerinin istatistiksel açıdan karşılaştırılması: İnşaat sektöründe bir uygulama


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET ALİ ZENGİN

Danışman: ÖMER ASAL

Özet:

İnşaat sektörü hem Türkiye hem de Dünya için lokomotif sektörlerden bir tanesidir. İnşaat sektörü ekonomik ve istihdam açısından önemli bir yere sahip olmasına rağmen iş kazaları ve meslek hastalıklarının da en fazla görüldüğü sektörlerden biridir. İşle ilgili hastalıklar kapsamında değerlendirilen kas iskelet sistemi rahatsızlıkları ise elle taşıma işlerinin yoğun olarak yapıldığı İnşaat sektöründe sıklıkla görülmektedir. Bu durum çalışanlar için önemli bir sağlık sorunu olmasının yanı sıra, işverenler ve ülkelerin ekonomisi için küresel, ciddi bir malî yüktür. Bu nedenle İnşaat sektöründe çalışanların kas iskelet sistemi rahatsızlıklarına sebep olan görevlerin analiz edilmesi önem arz etmektedir. İşletmelerdeki ergonomik risklerin değerlendirilmesi amacıyla literatürde geliştirilmiş birçok yöntem mevcuttur. Literatürdeki ergonomik risk değerlendirmeler ile ilgili inşaat sektöründe yapılan çalışmalar incelendiği çoğunlukla bir veya birkaç ergonomik risk değerlendirme yöntemi kullanıldığı görülmüştür. Bu durum inşaat sektörü için hangi yöntemin daha uygun olacağı sorusuna cevap olamamaktadır. Çalışmamızda, 5 farklı görevdeki toplam 51 çalışma duruşu REBA, OWAS, QEC risk değerlendirme yöntemleri ile analiz edilmiştir. Ergonomik risk değerlendirme yöntem çıktılarını Kruskal- Wallis test ile analiz ettiğimizde QEC yöntemi çıktılarının diğer metotlardan ayrıldığı görülmüştür. Aynı zamanda bina inşaatında görevleri yapan çalışanların hangi vücut bölgelerinin daha fazla risk altında oluğunu belirlemek için toplam 111 işçi ile İskandinav Kas-İskelet Sistemi Anketi uygulanmıştır. Anket sonuçlarına göre değerlendirilen 5 farklı görev için çalışan vücut ağrı haritası oluşturulmuştur. Vücut ağrı haritasına göre bina inşaatlarında çalışanların daha fazla “bel” bölgesinde rahatsızlıkları olduğu belirlenmiştir. Değerlendirilen beş görev arasında vücudun farklı bölgelerine maruziyet bakımından en riskli görevin “Tuğla/Sıva İşleri”, ağrı şiddeti bakımından ise “İskele İşleri” olduğu belirlenmiş ve riskleri azaltıcı öneriler verilmiştir.