Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Öğrenci: HATİCE BAŞ
Danışman: YUSUF KALENDER
Özet:Organofosfatlı bir insektisit olan klorprifos zirai mücadelede sıklıkla kullanılmakta ve başta memeliler olmak üzere hedef olmayan canlılarda toksik etkiye neden olmaktadır. Bu çalışmada, kateşin (20 mg/kg gün), kuersetin (20 mg/kg gün), klorprifos (5.4 mg/kg gün), kateşin (20 mg/kg gün)+klorprifos (5.4 mg/kg gün), kuersetin (20 mg/kg gün)+klorprifos (5.4 mg/kg gün) erkek ratlara gavaj yoluyla verilmiştir. Muameleden 4 hafta sonra ratlarda ışık mikroskobuyla kalpte meydana gelen histopatolojik değişiklikler incelenmiş, antioksidan enzim aktiviteleri ile lipit peroksidasyonunun son ürünü olan malondialdehit (MDA) düzeyi kontrol grubu ile karşılaştırmalı olarak araştırılmıştır. Dördüncü haftanın sonunda kontrol, kateşin ve kuersetin grupları arasında herhangi bir fark gözlenmemiştir. Klorprifos muameleli grupta antioksidan enzim aktiviteleri ve malondialdehit seviyesinde kontrol grubuna göre anlamlı değişikliklerin meydana geldiği gözlenmiştir. Süperoksit dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) aktivitelerinde ve MDA seviyesinde kontrole göre anlamlı bir artış, glutation peroksidaz (GPx) ve glutation-S-transferaz (GST) aktivitelerinde kontrol grubuna göre anlamlı bir azalma gözlenmiştir. Kateşin+klorprifos muameleli grup ve kuersetin+klorprifos muameleli grupta ise uygulanan flavonoidlerin araştırılan parametreler üzerine koruyucu etkilerinin olduğu gözlenmiştir. Muameleden 4 hafta sonra klorprifos muameleli gruptaki ratların kalplerinde miyositlerde dejenerasyon, hücrelerde vakuolizasyon, fibrillerde disorganizasyon, fibrillerde dejenerasyon ve bağ dokusunda ödem meydana geldiği tespit edilmiştir. Kateşin+klorprifos muameleli grup ve kuersetin+klorprifos muameleli ratların kalplerinde ise az sayıda histopatolojik değişiklik gözlenmiştir. Sonuç olarak kateşin ve kuersetin, klorprifosun sebep olduğu kardiyotoksik etki üzerine tam olarak olmasa da koruyucu etkisi olmuştur.