Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Bilge PEHLİVAN
Danışman: ŞULE COŞKUN CEVHER, Şule Cevher Coşkun
Özet:
Yaşlanan dünya nüfusunun nörodejeneratif hastalıklarından birisi olan Alzheimer hastalığı (AH) demansın en sık rastlanan çeşididir. Alzheimer hastalığı en çok beyni dolayısıyla merkezi sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalık, sinaptik kayıp, amiloid beta (Aß) ve nörofibriler yumaklar (NFT) ile karakterizedir. Oksidatif stres, Alzheimer hastalığının öncü nedenidir. Organizmadaki antioksidan seviyesi ile reaktif oksijen türleri (ROS) arasındaki denge bozulduğunda oksidatif stres ortaya çıkmaktadır. Oksidatif stres ise lipid peroksidasyonunu tetikleyerek giderek artan hasara sebep olmaktadır. Lipid peroksidasyonunun en önemli belirteci malondialdehit (MDA) adı verilen üründür. Beyin lipid açısından zengin olduğundan, bu dejenerasyona en çok maruz kalan organdır. Özellikle son zamanlarda revaçta olan doğal ürünler olan flavonoidlerin bu alanda kullanımı son derece artmıştır. Benzer şekilde, morin ve hesperidin de pek çok hastalığa pozitif yönde etki eden ve antioksidan özellik gösteren flavonoidlerdendir. Bu tezde, deneysel hayvan modeli üzerinde, morin ve hesperidinin ayrı ayrı ve bir arada kullanımının, Alzheimer hastalığının neden olduğu oksidatif stres altındaki beyinde MDA ve glutatyon (GSH) düzeylerini nasıl etkilediği ele alınmıştır Bu amaçla, 50 adet Wistar Albino erkek ratlardan oluşan; kontrol grubu (n=10), streptozotosin (STZ) ile oluşturulan Alzheimer grubu (n=10), Alzheimer modeli oluşturulduktan sonra 7 gün boyunca morin (10mg/kg) uygulanan grup (n=10), Alzheimer modeli oluşturulduktan sonra 7 gün boyunca hesperidin (100mg/kg) uygulanan grup (n=10), Alzheimer modeli oluşturulduktan sonra 7 gün boyunca morin (10mg/kg) ve hesperidin (100mg/kg) uygulanan grup (n=10) olmak üzere 5 adet grup oluşturuldu. İlk aşamada, ratlara stereotaksik olarak tek doz STZ uygulandıktan sonra 7 gün boyunca beklendi. 7 gün sonunda Alzheimer oluşumunu teyit etmek amacı ile ratlara yeni nesne tanıma testi (NOTR) uygulandı. Modelin doğrulanmasını takiben ilgili gruplara 7 gün boyunca intraperitoneal yoldan morin ve oral yoldan gavaj ile hesperidin verildi. Uygulama sürecinin sonunda ratlar sakrifiye edilerek beyin dokuları alındı. Alınan beyin dokuları homojenize edilip dokudaki MDA ve GSH düzeyleri incelendi. Alzheimer modeli oluşturulan ratlarda tek başına morinin ve hesperidinin ve morin ve hesperidinin birlikte uygulanmasının lipid peroksidasyonunu düşürdüğü ve antioksidan kapasiteyi artırdığı gözlemlendi.
| Anahtar Kelimeler : Alzheimer hastalığı, morin, hesperidin, flavonoid |