Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sedanur UZUN
Danışman: Halit Arslan
Özet:
D vitamini, bireyin sağlıklı bir şekilde büyüme ve gelişmesinde büyük öneme sahiptir. D
vitamini eksikliği, gelişen beslenme şartlarına rağmen günümüzde küresel bir problem
olarak kabul edilmektedir. Bu sebeple D vitamininin doğru ve kolay olarak belirlenebilmesi
için oldukça duyarlı, hızlı ve ekonomik yöntemlere ihtiyaç vardır. Bu çalışmada D3 vitamini
olarak bilinen kolekalsiferol’ün tayini için yöntem geliştirildi. Çalışma kapsamında ilk
olarak çeşitli elektrot ve destek elektrolitlerle, D3 vitamininin elektrokimyasal davranışı
araştırıldı. Bu çalışmalar sonucunda en uygun çalışma elektrodunun kalem grafit elektrot
(KGE) ve en uygun destek elektrolitin 0,10 M tetrabütilamonyum tetrafloraborat (TBATFB)
çözeltisi olduğu belirlendi. Belirlenen ortamda D3 vitamininin +0,200 ile +1,600 V
aralığında anodik yönde dönüşümlü voltamogramı alındığında +1,200 V civarında bir
anodik pik verdiği görüldü. +1,200 V da D3 vitamini ilavelerine düzgün cevaplar veren bu
pikten faydalanarak D3 vitamini için kalibrasyon grafiği çizildi. Daha sonra bilinen
miktardaki D3 vitamini derişimi, standart ekleme metodu ile tayin edildi ve yöntemin
uygulanabilirliği gösterildi. Askorbik asit, ürik asit, B vitamini, E vitamini ve C vitamininin,
D3 vitamininin +1,200 V civarında görülen pikine girişim etkileri incelendi. Askorbik asit,
Ürik asit ve B vitamininin girişim yapmadığı, aksine E ve C vitaminlerinin girişim yaptığı
gözlendi. Girişim yapmayan türleri ve D3 vitaminini içeren sentetik bir karışım hazırlandı.
Bu karışım içinde bilinmeyen olarak ilave edilen 65,5 D3 vitamini % -6,2 bağıl hata ile
61,4 olarak tayin edildi. Yöntem gerçek numune olarak balık yağına uygulandı ve gerçek
numunedeki D3 vitamini standart ekleme metodu ile 8, 13 g/100 g olarak bulundu.
Geliştirilen metot için LOD ve LOQ değerleri sırasıyla 3,7×10-8 M ve 1,1×10-6 M olarak
hesaplandı.
Anahtar Kelimeler : Voltametri, D vitamin tayini, Kare dalga voltametrisi