Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Öğrenci: MUSTAFA SERKAN GÜNBATAR
Danışman: TOLGA GÜYER
Özet:Bu çalışmanın genel amacı çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen ve sorgulama tipine göre farklılaşan sorgulamaya dayalı öğrenme süreçlerini bazı değişkenlere göre karşılaştırmalı olarak değerlendirmektir. Araştırmada karma araştırma yöntemi ve açıklayıcı desen kullanılmıştır. Çalışma 2013-2014 öğretim yılı güz yarıyılında, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi BÖTE bölümü öğrencileri ile yürütülmüştür. Öğrencilerden 28'i ile açık, 28'i ile ise yönlendirilmiş sorgulama süreci kapsamında öğrenme faaliyetleri yürütülmüştür. Öğrenme faaliyetleri iki ay gibi bir sürece yayılan, altı öğrenme oturumu ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında veriler, Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği, Araştırma Topluluğu Ölçeği, Araştırma Süreci Anketi, Grup Arkadaşını Değerlendirme Formu, Problem Tabanlı Öğrenme Performans Değerlendirme Ölçeği ve Öğrenme Süreci Anketi ile elde edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, iki aylık öğrenme süreci sonunda açık ve yönlendirilmiş sorgulama gruplarının derse yönelik güdülenme düzeyleri arasında farklılık görülmemiştir [t(54)=0.172, p>0.05]. Açık sorgulama grubu öğrencilerinin öğrenme süreci öncesinden sonrasına güdülenme düzeylerinde anlamlı farklılık gerçekleşmemiştir [t(28)=-0,892, p>0.05]. Yönlendirilmiş sorgulama grubu öğrencilerinin güdülenme düzeylerinde de anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir [t(28)=-0.941, p>0.05]. Fakat yönlendirilmiş sorgulama grubunun, ilgili ölçeğin dışsal hedef düzenleme faktörü puanlarında azalma [t(28)=2.413, p<0.05], öz yeterlilik faktörü puanlarında ise artış gözlenmiştir [t(28)=-2.810, p<0.05]. Öğrenme süreci sonunda öğrencilerin Öğrenme Stratejileri Ölçeği puanlarının sorgulama tipine (açık ve yönlendirilmiş sorgulama) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyle farklılaşmadığı görülmüştür [t(54)=0.791, p>0.05]. Ancak, zaman ve çalışma ortamı faktöründe yönlendirilmiş sorgulama grubu lehine farklılık tespit edilmiştir [t(54)=2.433, p<0.05]. Yönlendirilmiş sorgulama grubunun Araştırma Topluluğu Ölçeği sonuçları, açık sorgulama grubuna oranla anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır [t(54)=2.412, p<0.05]. Benzer şekilde, ölçeğin öğretimsel buradalık [t(54)=2.724, p<0.05] ve bilişsel buradalık [t(54)=2.247, p<0.05] faktörleri de yönlendirilmiş sorgulama grubu lehine farklılaşmaktadır. Ancak toplumsak buradalık faktörü açısından farklılık görülmemiştir [t(54)=1.096, p>0.05]. Araştırma süreci anketi sonuçları incelendiğinde İnternette araştırma yapmadan önce plan yaparım. ifadesi ile ilgili durumu yönlendirilmiş sorgulama grubu öğrencileri yüksek oranda gerçekleştirdiklerini, açık sorgulama grubu öğrencileri ise orta düzeyde gerçekleştirdiklerini ifade etmişlerdir. Anketin diğer maddelerine verilen yanıtlar birbirine benzerlik göstermektedir. Grup arkadaşını değerlendirme ölçeğine göre yönlendirilmiş sorgulama grubu öğrencileri, açık sorgulama grubu öğrencilerine oranla çalışma grubunda bulunan arkadaşlarına daha yüksek puanlar vermişlerdir (U=6964.500, p<0.05). Problem Tabanlı Öğrenme Performans Değerlendirme Ölçeği ile elde edilen uzman değerlendirme puanları da benzer şekilde yönlendirilmiş sorgulama grubu lehine yüksektir [t(28)=3.103, p<0.05]. Öğrencilerin kendi bakış açılarını yansıtan ölçme araçlarına verdikleri yanıtlar, uzman değerlendirmeleri ve akran değerlendirmeleri sonuçlarına göre yönlendirilmiş sorgulama grubu öğrencilerinin daha verimli bir çalışma süreci geçirdikleri anlaşılmaktadır. Elde edilen nitel verilere göre ise öğrencilerden bazıları öğrenme süreçlerine ilişkin olarak farklı beklentilerini yansıtmışlardır. Bu noktadan hareketle benzer yapılacak çalışmalarda öğrencilerin bireysel farklılıklarının göz önünde bulundurulması önerilmektedir.