Kan kültürlerinde candida cinsi maya mantarlarının üreme süreleri ve bu sürenin kısaltılmasına yönelik yaklaşımlar


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELİF AYÇA ÜNAL

Danışman: AYŞE KALKANCI

Özet:

Candida enfeksiyonları hastane kaynaklı enfeksiyonlar arasında özellikle immün sistemi baskılanmış hastalarda tanısı ve tedavisi zor, yüksek maliyetli bir enfeksiyon hastalığıdır. Diğer enfeksiyon etkenlerine göre mortalitesi de çok yüksek olduğundan uygun antifungal tedavinin zamanında başlanması gerekir. Bu nedenle tanı amaçlı kullandığımız kan kültürlerinde Candida cinsi maya mantarlarının üreme sürelerini hızlandırabilecek ya da daha hızlı tanımlanmasını sağlayabilecek bir yaklaşım geliştirilmesi önemlidir. 03/12/2016 tarihinden 17/04/2018 tarihine kadar laboratuvarımıza çeşitli kliniklerden gelen kan kültürlerinde C. albicans % 50.7 ile en çok üreyen tür olarak saptanırken ikinci sıklıkta C. tropicalis (% 13.4) ve C. glabrata (% 13.4) saptanmıştır. Laboratuvarımıza gelen bu etkenlerin ortalama üreme zamanı karşılaştırıldığında en uzun sürede C. glabrata’nın ürediği, en kısa sürede ise C. lusitaniae ve C. guilliermondii’nin ürediği saptanmıştır. Çalışmada C. albicans ATCC 10231, C. parapsilosis ATCC 22019, C. glabrata ATCC 90030 kökenleri kullanılmıştır. Mayaların üremesini hızlandıracağını düşündüğümüz özel mantar besiyeri hazırlanmıştır. Bu kökenlerin seri dilüsyonları özel mantar besiyeri eklenmiş ve eklenmemiş kan kültür şişelerine ekilerek kan kültürü simülasyonu yapılmıştır. Özel mantar besiyeri eklenmiş aerobik şişelerde ortalama üreme süresi eklenmemiş aerobik şişelerdeki ortalama üreme süresine göre daha kısa olduğu saptanmıştır. Aerobik şişelere özel mantar besiyeri eklenmesinin özellikle C. glabrata ve C. albicans’ta üreme süresini kısalttığı gözlenmiştir. Bu kan kültür şişelerinden MALDI-TOF MS ve APİ ID 32C 75 kullanılarak maya tanımlaması yapılmıştır. MALDI-TOF MS yönteminin ID 32C’ ye göre ortalama 21,5 saat mayayı daha erken tanımladığı saptanmıştır. Sonuç olarak MALDI-TOF MS maya tanımlamasında hızlı ve kolay bir yöntem olarak kullanılabilir.