Beş yaş çocuklarının yaratıcılıklarına "Scamper Eğitim Programı'nın" etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Öğrenci: NAZAN KAYTEZ

Danışman: FATMA ABİDE GÜNGÖR AYTAR

Özet:

Bu araştırma Yaratıcı Davranış ve Kişilik Özellikleri Ölçeği ile Resim Analizi Yoluyla Yaratıcı Yetenek Testi'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılması, Scamper Eğitim Programı'nın geliştirilmesi ve beş yaş çocuklarının yaratıcılıklarına Scamper Eğitim Programı'nın etkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın geçerlik ve güvenirlik uygulamasına Çankırı il merkezinde bulunan Milli eğitim Müdürlüğü'ne bağlı anaokullarına devam eden beş yaş grubundan toplam 270 çocuk, araştırmanın deneysel kısmına ise bu okullara devam eden 20 deney grubu, 20 kontrol grubu olmak üzere toplam 40 çocuk alınmıştır. Araştırmada ön test-son test-izleme testi kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. Deney grubundaki çocuklara sekiz hafta süreyle haftada iki gün Scamper Eğitim Programı uygulanmıştır. Kontrol grubundaki çocuklar ise kendi eğitim programlarına devam etmişlerdir. Araştırmada veri toplama aracı olarak "Kişisel Bilgi Formu", "Yaratıcı Davranış ve Kişilik Özellikleri Ölçeği" ile "Resim Analizi Yoluyla Yaratıcı Yetenek Testi" kullanılmıştır. Araştırmanın geçerlik- güvenirlik kısmının analizlerinde frekans ve yüzde değerleri, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, madde toplam test korelâsyonu, iç tutarlık, test tekrar test ve bağımsız değerlendiriciler arası korelasyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmada deneysel işlemden elde edilen verilerin analizinde ise tek faktörlü Kovaryans analizi (ANCOVA) ve t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda veri toplama araçlarının geçerli- güvenilir olduğu, deney ve kontrol grubundaki çocukların yaratıcılık puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlı olduğu (p<0,001), deney grubundaki çocukların son test ve izleme testi puan ortalamaları arasındaki farkın ise anlamlı olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Bu bulgulara dayalı olarak, okul öncesi dönem çocuklarının yaratıcılıklarını geliştirmek amacıyla eğitimcilere ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur.