YAPIM SÜRECİNDE TOPSIS METODOLOJİSİ İLE ALT YÜKLENİCİ SEÇİMİNDE BİR UYGULAMA


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ORHAN ERDOĞAN

Danışman: ABDURRAHMAN YAĞMUR TOPRAKLI

Özet:

Tez çalışmasında, inşaat endüstrisinde alt yüklenici seçimi için, rasyonel bir seçim süreci araştırılmıştır. Burada hedeflenen nokta; geleneksel seçim kriterlerinin objektif ve matematiksel verilere dayanılarak yapılacak çalışma ile doğru ve uygun tedarikçi seçimi yapılabilirliğinin gösterilmesidir. Geçmişte, alt yüklenici seçimi ile ilgili yapılmış araştırma ve çalışmalar incelenerek değerlendirilmiş, çalışma ile ilgili ulusal ve uluslararası literatür incelenerek, çok kriterli karar verme problem ve süreçleri araştırılmış, konu ile ilgili yapılan çalışmalar anlatılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonrası, problem çözme teknikleri kapsamında uygulaması, çözüme erişim kolaylığı, işlem hızı ve veri değerlendirme objektifliği ile matematiksel modelleme, rasyonel seçim özelliği nedeniyle TOPSIS metodu kullanılarak Ankara’da bir şantiye uygulaması yapılmıştır.Çalışmanın ana konusu olan, alt yüklenici seçim uygulaması için; yapılan araştırmalar ve literatür incelemelerinden elde edilen bilgilere ek olarak, uygulama yapılan şantiye sorumlusu uzmanın görüşüne de yer verilmiştir. Uygulama da, saha çalışması için uzman yönetici tarafından seçilen 5 adet alt yüklenici adayından, belirlenen kriterler çerçevesinde, teknik ve idari bilgi, belge, döküman ve gerekli referans verileri alınmış ve değerlendirme yapılmış, alınan veriler, uzman yöneticinin incelemesi ve literatür bilgileri sonrası önem dereceleri kapsamında ‘max.- min.’ değer olarak sınıflandırılmış, yapılan sınıflandırma ve kriter değerlendirmeler sonrası ilk olarak ‘Kriter Matrisi’ oluşturulmuştur. Elde edilen verilerle, ‘Karşılaştırma Matrisi’, ‘Öncelik Vektör Tablosu’, ve sonrasında oluşan değerlerle ‘Karar Matrisi’ elde edilmiştir. ‘Karar Matrisi’ sonrası ‘Normalizasyon İşlemleri Tablosu’ oluşturulmuş, ‘Normalize Matris’, ile ‘Ağırlıklandırılmış Normalize Matris ‘ elde edilmiştir. Uzman görüşü ile ‘Karar Matris’ içerisinde elde edilen ağırlık değerleri sonrası ‘Pozitif ve Negatif Çözüm Değerler’ tablosu elde edilmiş, elde edilen verilerle ‘Pozitif ve Negatif Noktalara Olan Uzaklık Değerleri’ bulunmuştur. Bulunan uzaklık değerlerinin oluşturduğu verilerin formülizasyon değerleri ile ‘Göreceli Uzaklık’ yani sonuç değeri bulunarak TOPSIS metodolojisi ile ideal çözüme ulaşılmıştır. Çalışma sonunda; eldeki ‘İdeal Sonuç’ verileri kapsamında, 5 adet alt yüklenici aday arasından sonuca en uygun olanın seçimi yapılarak, konu ile ilgili değerlendirme yapılmış, bundan sonra çalışma yapacak araştırmacılara öneriler sunulmuştur