Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Taşçı
Danışman: Hıdır Düzkaya
Özet:
Ülkemizde milyonlarca elektrik sayacı kullanıcısı bulunmaktadır. Yasal mevzuat
kapsamında izin verilen elektrik sayacının çalışması sırasındaki hatalar abonelerin lehine
veya aleyhine olabilmektedir. Dolayısıyla, bu çalışma hataları sayaç abonelerinin kullanım
ücretlerini ciddi bir şekilde etkileyebilmektedir. Bu nedenle, çalışma hatasına etki eden
parametrelerin etkisini bilmek ve bu değişkenler dikkate alınarak sayacın kullanılacağı
bölgeye göre sayaç üretimi ve seçiminin yapılması önem arz etmektedir. Ayrıca, bu
durumun, elektrik dağıtım şirketlerinin çalışma verimliliğini arttırmasına, sayaç
imalatçısının mevcut hata değerini minimize ederek mevcut tasarımını geliştirmesine ve
ilgili Kamu Kurumlarının yapacağı düzenleyici ve denetleyici faaliyetlerinin etkinliğinin ve
verimliliğinin artmasına imkân oluşturabileceği değerlendirilmektedir. Bu çalışmada;
öncelikle, akım, gerilim, frekans, sıcaklık, harmonik bozulma oranı, aktif ve reaktif güç
tüketimi ve sayaç sabitesi gibi belirli parametrelerin değişimlerinin elektrik sayacının
çalışması sırasında ortaya çıkan hata miktarlarına etkilerini inceleyen tip testleri
araştırılmıştır. Sonrasında, elektrik sayacının yasal olarak teknik düzenlemesine uygun bir
şekilde piyasaya arz edilebilmesi için gerekli olan tip onay raporlarında yer alan gerçek
veriler kullanılarak korelasyon ve regresyon analizi yapılarak etkileri incelenmiştir.
Akabinde, Matlab programı ile uygun bir yapay sinir ağı modeli oluşturulmuş ve minimum
hata ve maksimum anlamlılık değerleri ile bu model optimize edilmiştir. Son olarak; belirli
sıcaklık, akım, frekans ve güç faktörlerindeki durumlarda, birçok hata tahmini yapılarak
kabul edilebilir seviyede sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmada, elde edilen tüm bilgi ve
sonuçlar sayaç imalatçıları, dağıtım şirketleri ve ilgili Kamu Otoritesi Kurumlar açısından
değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, uygun yapay sinir ağı modelinin kullanımı ile mevcut
çalışmaların etkinliğinin ve verimliliğinin arttırılabileceği gösterilmiş olup bu sayede
ülkemizin bu alandaki kalite altyapısının geliştirilmesine önemli seviyede katkıda
bulunulduğu düşünülmektedir.