Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Öğrenci: AHMET HAZAR
Danışman: MİNE BETÜL ÜÇTAŞLI
Özet:Bu in vitro çalışmanın amacı adeziv sistemlerin bağlanmasını zaman içinde bozduğu kabul edilen kollojenaz ve proteaz enzimlerinin inhibisyonunu sağlayan çeşitli materyallerin etkinliğini karşılaştırmak ve güncel farklı bağlayıcı sistemlerle beraber kullanıldıklarında bağlanma dayanımlarını nasıl etkileyeceklerini araştırmaktır. Çalışmada 144 adet çürüksüz, çatlak ve kırık bulunmayan azı dişi kullanıldı. Dişler, su soğutması altında ve düşük hızda elmas bir bıçak (Micracut, New York, ABD) ile düz orta koronal dentin yüzeyi elde edilecek şekilde kesildi. Bu şekilde oluşturulan 144 diş her bir gurupta 24 örnek olacak şekilde ve kullanılan adeziv sistemlere göre rastgele 3 ana guruba [tüm pürüzlendirmeli adeziv sistem Adper Single Bond 2 (3M ESPE, ABD), iki aşamalı kendinden pürüzlendirmeli adeziv sistem Clearfil SE (Kuraray, Japonya), tek aşamalı kendinden pürüzlendirmeli adeziv sistem Clearfil S3 Plus Bond (Kuraray, Japonya)] ayrıldı (n=24). Ana gruplar, matriks metalloproteinaz inhibitörleri olan %2 klorheksidin, %1 benzalkonyum klorür ve %2 hesperidinin 60 s uygulanması ve kontrol grubu olarak 4 alt gruba ayrıldı. Adeziv uygulamalarının ardından A2 renginde bir kompozit rezin restoratif materyal (Clearfil Majesty ES-2, Kuraray, Japonya) ile restore edilen dişlerden 1mm2 lik çubuklar elde edilecek şekilde kesitler alındı. Her bir altgurup hazırlanan dentin çubuklarının yaşlandırma zamanına göre iki alt guruba daha ayrıldı (24 saat/ 6 ay). Test örneklerinin mikro-gerilim bağlanma dayanım kuvvetleri dakikada 0,5mm hıza sahip bir üniversal test cihazı (Bisco Micro Tensile Tester, Compact Gauge 200N, ABD) ile ölçüldü ve veriler kaydedildi. Kırılma tipleri x40 büyütmede bir stereomikroskop (SZ-PT, Olympus, Tokyo, Japonya) ile incelendi. Verilerin analizi SPSS 20 (Statistical Package for Social Science) paket programına aktarılarak One-Way ANOVA, Tukey HSD, Wilcoxon ve Kruskal Wallis-H testleri ile yapıldı. Tüm adeziv sistemlerin 6 ay yapay tükürük içerisinde bekletilen kontrol gruplarının bağlanma dayanım kuvvetlerinde bir azalma gözlendi (p<0,05). Matriks metalloproteinaz inhibitörlerinin, kullanıldığı tüm gruplarda 24 saat ve 6 ay sonra rezin-dentin arayüzeyinde zamanla oluşan bağlanmadaki bozulmayı engellediği veya azalttığı görüldü (p<0,05). Bu çalışmanın bulguları doğrultusunda dörtlü amonyum grubu olan benzalkonyum klorür ve doğal bir flavanoit olan hesperidin, klorheksidin gibi MMP inhibitörleri tüm pürüzlendirmeli ve kendinden pürüzlendirmeli adeziv sistemler ile rezindentin arayüzeyindeki bağlamanın zamanla oluşan bozulmasını engellemek veya azaltmak için kullanılabilir.