Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, TEMEL EĞİTİM ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Şehide Kılınç
Danışman: Mehmet Akif Sözer
Özet:
Bu araştırmanın amacı kültüre duyarlı farklılaştırılmış öğretim yaklaşımının öğrencilerin empati becerilerinin geliştirilme sürecine etkisini incelemek ve öğrencilerin uygulama süreci ile empati becerisine ilişkin görüşlerini almaktır. Karma yöntem araştırmalarından açımlayıcı sıralı desene göre tasarlanan bu araştırmanın nicel boyutu denkleştirilmemiş ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desene göre tasarlanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Adana ili merkez ilçesinde iki devlet ilkokulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, ölçüt örnekleme yoluyla seçilen 51 deney grubunda, 48 kontrol grubunda olmak üzere toplam 99 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel verileri, araştırmacı tarafından geliştirilen ''Empatik Eğilim Ölçeği'' ve kişisel bilgi formu ile toplanmıştır. Nitel veriler ise, yarı yapılandırılmış öğrenci görüşme formu, öğrenci günlükleri ve gözlem formu ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, parametrik testlerden tekrarlı ölçümler için iki faktörlü ANOVA kullanılmıştır. Deney grubunda yer alan öğrencilerin uygulamaya ve empati becerisine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amacı ile içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel bulgulara göre deney grubu öğrencilerinin empatik eğilim ön test ve son test puanlarının arasında son test lehine anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda, uygulanan kültüre duyarlı farklılaştırılmış öğretim programının öğrencilerin empati becerilerini geliştirmede etkili olduğu ortaya çıkmıştır.
vii
Araştırmadan elde edilen nitel bulgularda, uygulamadan sonra öğrencilerin farklı kültürden öğrencilerle arkadaşlık kurma, farklı kültürlerdeki insanlara saygı duyma ve empati becerisi ile ilgili bakış açılarında olumlu yönde değişiklik olduğu belirtilmiştir. Bunun yanı sıra, kültüre duyarlı farklılaştırılmış öğretim uygulamasının öğrencilerin arkadaşlarının düşüncelerine saygı duyma, farklılıklara saygı duyma, ayrımcılık yapmama ve arkadaşları ile yakınlaşma gibi duyuşsal boyutta değer gelişimlerine katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Kültüre duyarlı farklılaştırılmış öğretimin uygulama sürecine yönelik öğrencilerin büyük çoğunluğunun etkinliklerin keyifli ve eğlenceli olduğu, kendilerini ifade etme, sosyalleşme ve iletişim becerilerini geliştirmelerine katkı sağladığı şeklinde olumlu görüş bildirdikleri, çok az bir kısmının bazı öğrencilerin etkinliklere katılmaması, kendi aralarında anlaşmazlık yaşanması ve etkinlikler sırasında sınıfta çok ses olmasından kaynaklanan olumsuz düşüncelere sahip olduğu görülmüştür. Sonuç olarak araştırmanın nicel ve nitel bulguları birlikte değerlendirildiğinde, kültüre duyarlı farklılaştırılmış öğretimin öğrencilerin empati becerilerinin gelişmesinde olumlu yönde katkı sağladığını göstermiştir.
Anahtar Kelimeler : Kültüre duyarlı öğretim, farklılaştırılmış öğretim, empati becerisi, sosyal bilgiler