Erken çocukluk döneminde kullanılan vitamin ve demir preparatlarının eroziv etkilerinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Öğrenci: ZEYNEP BERCİS BAŞAK

Danışman: CENGİZ HALUK BODUR

Özet:

Bu çalışmada şurup formundaki multivitamin ve demir preparatlarının pH ve asiditelerinin dişlerin yüzey pürüzlülüğü, yüzey mikrosertliği ve topografisi üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla 91 mine örneği çekilmiş süt dişlerinden elde edilmiştir. Bu örnekler rastgele 7 gruba ayrılarak 3 tanesine demir (Ferro-sanol, Ferrum, FerroZinc), 4 tanesine de multivitamin (Vitabiol, Devit-3, ACD3, Multi-tabs) ilaç uygulanmasına karar verilmiştir. Mine örnekleri günde iki kez olacak şekilde 14 gün boyunca rutin döngülere maruz bırakılmıştır. Mine örneklerinin yüzey pürüzlülüğü, yüzey mikrosertliği ile elementel ve topografik analiz ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Veriler Kruskal-Wallis ve ANOVA testleri ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak yedi farklı demir ve multivitamin ilacına maruz bırakılan süt dişi mine örneklerindeki yüzey pürüzlülüğü artışı 0,1 ile 2,07 mikron arasında değişiklik göstermiştir. Yüzey pürüzlülüğü ve mikrosertlik değerlendirmelerine göre pH döngüleri sonucunda Ferro-sanol ve Ferrum ile Vitabiol, Devit-3 ve ACD3 gruplarındaki sonuçlar istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar vermiştir (p<0,05). Diğer ilaç gruplarındaki örneklerin sonuçları benzer olup anlamlı bulunmamışlardır. SEM ile gerçekleştirilen kalitatif değerlendirmelere göre Ferro-sanol ve Vitabiol diğer gruplardaki örneklere göre daha ciddi eroziv alanlara neden olmuştur. EDS alan ölçümlerine göre kontrol ve çalışma grupları arasında yüzey fosfor değerlerinde en büyük farklılık Ferro-sanol grubunda gerçekleştirilmiş olsa da bu değerler istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p>0,05). Ferro-sanol, Ferrum, Vitabiol, Devit-3 ve ACD3 gruplarındaki kalsiyum değerleri ise kontrol gruplarına göre belirgin oranda daha düşük bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak demir ve multivitamin preparatlarının minenin mikrosertliği, yüzey pürüzlülüğü ve elementel ağırlığını etkilediği tespit edilmiştir. Bu sonucun yanı sıra düşük pH ve yüksek asiditenin eroziv etki üzerinde önemli olduğu sonucuna varılmıştır.