Bir konut alanının mekansal dönüşüm sürecinin irdelenmesi Ankara Yıldız Hilal 6. Cadde örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Öğrenci: CANAN ÖZER

Danışman: ZEYNEP ULUDAĞ

Özet:

Cumhuriyet'in ilanından günümüze kadar, Ankara da değişen ve artan nüfusla birlikte, çok boyutlu bir kentsel dönüşüm süreci başlamıştır. Cumhuriyet'in ilk kurulduğu yıllarda, yeni nüfusu barındırabilecek bir konut stoğunun bulunmayışı, devleti harekete geçirmiş ancak alınan kararlar, uygulanan yöntemler yeterli olamamış, kente göçle gelenlerin konut sorunlarını gecekondu ile çözmeleri engellenememiştir. Kentlerin aldığı yoğun göç sonucu o yıllarda gerçekleşen toplumsal dönüşüm, bir anlamda mekansal dönüşümü başlatmış ve Cumhuriyet'in yeni ve modern başkentinde, gecekondu hem kentsel hem toplumsal bir problem haline gelmiştir. 1980'li yıllardan itibaren, yeni hükümetin farklı politik düşünce sistemi ile gecekondu alanlarına çözüm olarak yasalar çıkartılmış ve bu alanlardaki dönüşüm hazırlanan ıslahimar planlarıyla gerçekleştirilmiştir. Zamanla süregelen problemler karşısında farklı çözüm yolları aranmış, kentsel dönüşüm projeleri gündeme gelmiştir. Küreselleşme, dünya kenti olma gibi kavramların ortaya çıkması ve projelerin ilk örneklerinin kentsel mekandaki yerlerini almasıyla birlikte, yerel yönetimlerce başlatılan gecekondu alanlarının dönüşüm çalışmaları hız kazanmıştır. Bu tez kapsamında ele alınan Yıldız Hilal 6. Cadde, Ankara'da 1980 sonrası yaşanan kentsel dönüşümün, mekansal, sosyal ve kültürel olarak tüm boyutlarıyla yaşandığı bir kent parçasıdır. Bölgede dönüşüm, hem ıslah imar planlarıyla hem de bir kentsel dönüşüm projesinde alınan kararlar neticesinde tamamlanacaktır. Islah imar planlarıyla dönüşmüş alanların, mekansal yapısında gerçekleşen ve hala sürmekte olan değişim ve dönüşüm incelendiğinde, bugün bize fiziksel olarak daha bakımlı ve sağlıklı bir kentsel çevre sunmasına rağmen, mimari açıdan bakıldığında ve kimlik, kültür, estetik kavramları sorgulandığında, birçok sorunla karşı karşıya kalındığı görülmektedir. Bu alanda kentsel dönüşümün tam olarak gerçekleşmemiş olması, araştırmanın bu sorunları belgelemesi açısından önemli bir fırsattır. Bu tez kapsamında, imar planlarının ve mimari kararların fiziksel çevreyi dönüştürmesindeki rolü irdelenmiş, caddenin mekansal ve sosyal yapısındaki dönüşümünü başlatan süreçler değerlendirilmiştir.Caddedeki mekansal ve sosyal dönüşüm, mimari değerler açısından yorumlanmış ve belgelenmiştir.