Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Öğrenci: ERHAN ÜNAL
Danışman: HASAN ÇAKIR
Özet:Bu araştırmanın amacı, web 2.0 teknolojileri ile desteklenen ve işbirliğine dayalı problem çözme yönteminin uygulandığı öğrenme ortamının öğrencilerin akademik başarılarına, akademik uğraşılarına, yaşam boyu öğrenme becerilerine ve mesleki tutumlarına etkisini test etmek ve bu ortama ilişkin öğrencilerin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada, karma yöntem desenlerinden gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılırken; nitel boyutunda deney grubu öğrencileriyle tasarlanan öğrenme ortamına yönelik odak görüşmeleri yapılmıştır. Araştırma, 2015-2016 öğretim yılı güz ve bahar döneminde Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyon Meslek Yüksek Okulu ve Emirdağ Meslek Yüksek Okulu Bilgisayar Programcılığı Bölümü'nde okuyan ve Nesneye Dayalı Programlama I-II dersini alan 94 öğrenci ile 8 hafta boyunca yürütülmüştür. İki deney, bir de karşılaştırma olmak üzere gruplar işlem gruplarına yansız olarak atanmıştır. Araştırmanın uygulama sürecinde, deney grupları işbirliğine dayalı problem çözme yöntemi ile tasarlanan Nesneye Dayalı Programlama I-II dersinde kendilerine verilen iyi yapılandırılmamış problemler üzerinde çalışarak bir yazılım geliştirmişlerdir. Bu süreçte işbirliğine dayalı problem çözme yönteminin uygulandığı öğrenme ortamındaki deney grubu 1 öğrencileri iyi yapılandırılmamış problemleri çözmek için web 2.0 teknolojileri ile desteklenmiş öğrenme ortamında, deney grubu 2 öğrencileri ise yüz yüze öğrenme ortamında ve masaüstü yazılımları ile çalışmışlardır. Karşılaştırma grubunda ise öğrenciler geleneksel öğrenme ortamında düz anlatım, gösterip yaptırma gibi yöntemlerle derslerini işlemişler ve herhangi bir problem veya proje üzerinde çalışmamışlardır. Araştırmada nicel verileri toplamak için kişisel bilgi formu, akademik başarı testi, Akademik Uğraşı Ölçeği, Etkili Yaşam Boyu Öğrenme Becerileri Ölçeği, Bilgisayar Programcılığı Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği; nitel verileri toplamak için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri uygulama öncesinde ve sonrasında olmak üzere iki aşamada toplanmıştır. Araştırmada akademik başarı bakımından, deney gruplarıyla karşılaştırma grubu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Akademik uğraşı aktif öğrenme ve işbirliğine dayalı öğrenme uğraşısı olarak iki boyutta incelenmiş olup deney grubu 1 ile deney grubu 2 arasında aktif öğrenme uğraşısı bakımından anlamlı farklılık bulunmuştur. İşbirliğine dayalı öğrenme uğraşısı bakımından, deney gruplarıyla karşılaştırma grubu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Etkili yaşam boyu öğrenme becerileri bakımından deney ve karşılaştırma grupları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. Bilgisayar programcılığı mesleğine yönelik tutum bakımından web 2.0 teknolojileri ile desteklenen ve işbirliğine dayalı problem çözme yönteminin uygulandığı öğrenme ortamındaki deney grubu 1 ile geleneksel öğrenme ortamındaki karşılaştırma grubu arasında anlamlı farklılık bulunmuştur. Yapılan odak grup görüşmeleri sonucunda öğrencilerin web 2.0 teknolojileri ile desteklenen ve işbirliğine dayalı problem çözme yönteminin uygulandığı öğrenme ortamını; web 2.0 teknolojilerinin kullanılması, işbirliğine dayalı ve probleme dayalı öğrenmenin yer alması, öğretim elemanı desteği hususunda beğendikleri; diğer öğrenme ortamlarına göre aktif katılım, web 2.0 teknolojileri desteği, grupla çalışma gibi yönlerden avantajlı; yaşam boyu öğrenme ve mesleki becerilerin gelişimine katkı sağlaması yönlerinden olumlu şeklinde değerlendirdikleri bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak, işbirliğine dayalı problem çözme yöntemi ile web 2.0 teknolojilerinin öğrenme ortamlarında kullanımının öğrencilere çeşitli avantajlar sağlaması yönünden, meslek yüksekokulu derslerinde bu tür öğrenme ortamlarının tasarlanması öğrenme-öğretme sürecinin kolaylaştırılmasını ve zenginleştirilmesini sağlayabilir. Diğer taraftan, meslek yüksekokullarında pratikte uygulamaya dönük bilgi ve becerilerin kazandırılmasında müfredattaki dersler günlük hayattan verilen problemler ile tasarlanabilir. Böylelikle öğrencilerin öğrenmeleri, problem çözme ve bunu günlük hayatla ilişkilendirmeleri sayesinde kolaylaşabilir. Ayrıca meslek yüksekokullarında öğrencilerin mesleklerine yönelik olumlu tutum geliştirmeleri ve yaşam boyu öğrenme becerilerini kazanmalarını sağlamak için müfredatın genelinde yapılandırmacılığa dayalı yaklaşımlar kullanılabilir.